اتمیک سواپ یکی از راه های بهبود عملکرد ارزهای دیجیتال است که مسیر محقق شدن اهداف اولیه این ارزهای رمزنگاری شده را که شامل تمرکز زدایی و امنیت بالا است را هموار می کند. تصور کنید می توانستید معاملات خود را بدون پرداخت هیچ کارمزد و نظارت اشخاص ثالثی در امنیت انجام دهید، این همان چیزی است که معامله گران ارزهای دیجیتال انتظار دارند.
اتمیک سواپ را در واقع می توان همان روشی دانست که بسیاری از کاربران ارزهای دیجیتال به دنبال آن بودند. در این مقاله اکس کپیتال را همراهی کنید تا با مبادلات اتمی و نحوه کار آنها بیشتر آشنا شوید.
اتمیک سوآپ یا مبادله اتمی چیست؟
تبدیل رمز ارزها به یکدیگر یا سایر معاملات آنها به طور معمول در صرافی های متمرکز و غیر متمرکز ارز دیجیتال انجام می گیرد و با پرداخت مبالغی به عنوان کارمزد همراه است. مبادلات ارزهای دیجیتال در صرافی ها بسیار آسان و دسترس پذیر است اما مشکلاتی مانند کارمزد صرافی ها و ریسک هک صرافی را نیز به همراه دارد. در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۲ سرجیو دیمن لرنر ایده ی مبادلات ارزی بدون نیاز به واسطه و اعتماد سازی را بیان کرد که مورد استقبال بسیاری قرار گرفت اما زیرساخت های عملی ساختن آن وجود نداشت و اطلاعات زیادی نیز در مورد نحوه اجرایی شدن آن در دسترس نبود.
در سال ۲۰۱۳ تیر نولان پیش نویس این طرح را مجددا ارائه داد اما این بار جزئیات بیشتری در مورد پروژه مطرح کرد و توانست نام خود را به عنوان بنیانگذار اصلی اتمیک سواپ ثبت کند. اما اتمیک سواپ چیست؟ اتمیک سواپ فناوری قرارداد هوشمندی است که به طرفین قرارداد امکان انجام معاملات همتا به همتا، بدون کارمزد، عدم نیاز به واسطه و بدون ریسک هک یا خطرات امنیتی را می دهد.
نام معاملات اتمیک از مفهوم تقسیم ناپذیری اتم گرفته شده است. در این معاملات عملیات انتقال ارز از یک کیف پول به کیف پول دیگر به طور کامل صورت می پذیرد و نمی توان آن را نصفه انجام داد. به این معنی که هر دو تراکنشی که برای انتقال رمز ارزها لازم است یا به طور کامل باید انجام گیرد یا هیچ یک از آنها انجام نشود و هیچ یک از طرفین قرارداد نمی توانند پیش از اتمام معامله به وجه پرداختی دسترسی داشته باشند.
مبادلات اتمی چگونه کار میکنند
در مبادلات اتمیک سواپ طرفین معامله برای نقل و انتقالات وجه از یک کلید خصوصی مشترک استفاده می کنند و یک معامله زمانی انجام می گیرد که کلید خصوصی هر دو طرف با یکدیگر مطابقت داشته باشد و تایید شود. در این روش حتی اگر یکی از دو طرف قرارداد بتواند به معامله دسترسی پیدا کند، تا زمانی که طرف مقابل کلید خصوصی مشترک را ارائه ندهد نمی تواند ارزها را برداشت کند و کلید خصوصی مشترک زمانی در اختیار طرفین قرار می گیرد که هر دوی آنها حضور داشته باشند. در واقع مبادلات اتمی از فناوری قرارداد هوشمند هش تایم لاک (Hash timelock) استفاده می کنند که از دو ویژگی مشخص دارند: قفل شدن اطلاعات معامله و قفل شدن اطلاعات زمانی.
قفل شدن اطلاعات معامله
فناوری قفل شدن هش در قراردادها با استفاده از یک کلید خصوصی قرارداد قفل می شود و فقط تامین کننده موجودی می تواند به آن دسترسی پیدا کند. آزادسازی وجه قفل شده و دسترسی طرفین قرارداد تنها از طریق کلید خصوصی مشترکی که برای آن قرارداد است امکان پذیر می باشد.
قفل شدن اطلاعات زمانی
این ویژگی امکان انجام تراکنش در یک بازه زمانی از پیش تعیین شده را فراهم می سازد و در صورتی که در آن بازه زمانی تراکنش مورد نظر انجام نگیرد وجه مورد نظر به حساب کاربری مبدا مسترد می شود.
در مبادلات اتمی امنیت به وسیله محدودیت های ذکر شده تامین می گردد و در صورت عدم انجام معامله بازگشت وجه به حساب شخص انتقال دهنده تضمین شده است.
ویژگی های مبادلات اتمیک سواپ
غیر متمرکز بودن
با وجود ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال معامله در صرافی ها تحت نظارت صرافی است. اما در معاملات اتمی انجام معاملات به صورت همتا به همتا از کیف پول انتقال دهنده به کیف پول دریافت کننده بدون حضور هیچ واسطه ای صورت می گیرد و آنها می توانند به طور کامل به روند انتقال ارزهای خود نظارت داشته باشند.
امنیت بالا
در این معاملات ریسک هک صرافی وجود ندارد و همچنین کاربران لازم نیست نگران عدم رعایت شرایط قرارداد توسط طرف مقابل باشند چرا که تا زمانی که معامله به صورت کامل انجام نگیرد وجهی انتقال نخواهد یافت. این ویژگی توسط قابلیت HTCL در قرارداد ارائه می شود و امنیت بالاتری را برای کاربران فراهم می کند.
کاهش هزینه معاملات
معاملات همتا به همتا (peer to peer) در مبادلات اتمی انجام معاملات را از دسترسی واسطه هایی مانند صرافی ها بی نیاز کرده است. انجام معاملات در صرافی ها نیازمند پرداخت کارمزد و هزینه معامله به صرافی است و در صورتی که صرافی نباشد کارمزدی نیز نخواهد بود.
تنوع در معاملات
هر یک از صرافی های ارزهای دیجیتال ارزهای خاصی را به کاربران ارائه می دهند اما در مبادلات اتمیک سواپ با برقراری تعامل با دیگر کاربران می توان به ارزهای دیجیتال متنوعی دسترسی داشت و محدود به ارزهای ارائه شده توسط صرافی ها نیست.
سخن پایانی
کارمزد بالا، تمرکز صرافی ها، مقیاس پذیری پایین، محدودیت برقراری تعامل و بسیاری از موارد دیگر از معضلاتی است که بسیاری از کاربران ارزهای دیجیتال با آن درگیر هستند. اتمیک سواپ راه حلی برای برطرف سازی این مشکلات در دنیای رمز ارزها است که در سال ۲۰۱۳ معرفی شد. با اینکه این روش تاکنون به طور گسترده مورد پذیرش قرار نگرفته است اما امید است که در آینده ای نزدیک شاهد استفاده از آن در طیف گسترده تری باشیم.