پس از عرضه بیت کوین در سال ۲۰۰۹ این شبکه طی سال های گذشته محبوبیت زیادی در بین افراد کسب کرده است. اما توسعه دهندگان این شبکه امنیت و غیرمتمرکز بودن را به مقیاس پذیری شبکه ترجیح داده اند که این امر باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای کاربران این شبکه شده است. با این حال مشکلات موجود بر سر راه بیت کوین، نتوانست از محبوبیت این شبکه بکاهد و همچنان بیت کوین بزرگترین ارز در بازار رمز ارزهاست.
این شبکه برای رفاه حال کاربران خود شبکه لایتنینگ را ارائه داد که مهم ترین هدف آن حل مشکلات مقیاس پذیری و کاهش هزینه های معاملات در شبکه بیت کوین است. در این مطلب قصد داریم شبکه لایتنینگ بیت کوین که راهکاری برای حل مشکلات شبکه بیت کوین است را معرفی نماییم. با ما همراه باشید تا با این فناوری و کاربردهای آن بیشتر آشنا شوید.
مشکلات شبکه بیت کوین، مقدمه ای برای شروع لایتنینگ بیت کوین
شناخته شدن هر چه بیشتر بیت کوین در میان افراد مختلف با وجود افزایش شهرت و ارزش آن در میان مردم، مشکلات متعددی را نیز به وجود آورد که در میان آنها می توان مشکل مقیاس پذیری و افزایش هزینه تراکنش ها را نام برد. در شبکه بیت کوین در هر ثانیه ۷ تراکنش پردازش می شود که این مقدار در ابتدا برای کاربران کافی بود، اما با افزایش تعداد کاربر در این شبکه تراکنش ها افزایش یافت و ۷ تراکنش در ثانیه عددی بسیار پایین به نسبت درخواست های موجود بود.
در پی ظهور مشکل مقیاس پذیری در شبکه بیت کوین، زمان پردازش تراکنش ها نیز افزایش یافت که باعث می شد برای پردازش و انجام یک معامله در این شبکه زمان زیادی صرف شود و از طرفی کارمزد تراکنش ها نیز افزایش یافته بود که برای خریدهای یا حجم کوچک این مسئله دشوار به نظر می رسید.
بسیاری از افراد باور دارند مانند سایر ارزهای رسمی، بیت کوین نیز روزی به عنوان یک ارز رسمی و تایید شده در دولت ها فعالیت خواهد کرد و می توان از آن به عنوان گزینه ای کامل برای پرداخت های فعلی استفاده کرد، اما برای این کار بیت کوین باید بتواند با ارزهای رسمی و پذیرفته شده رقابت کند. در حال حاضر شبکه پرداخت visa قادر است تا ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه را پردازش کند که در برابر ۷ تراکنش بر ثانیه در شبکه بیت کوین عدد قابل توجهی است.
لایتنینگ بیت کوین چیست؟
توسعه دهندگان و کاربران بیت کوین همواره به دنبال راه ها و ارائه پیشنهاداتی جهت حل مشکلات شبکه بیت کوین بوده اند اما در سال ۲۰۱۶ دو توسعه دهنده با نام های تادئوس درایجا و جوزف پون وایت پیپری ارائه کردند که در آن برای حل این مشکلات راه کاری موثر ارائه شده بود. این پروتکل که شبکه لایتنینگ نامیده می شد تراکنش ها را با سرعت بالا و هزینه کمتر به انجام می رساند و در واقع یک لایه دوم یا برون زنجیره ای برای شبکه بیت کوین بود.
فناوری لایتنینگ زنجیره ای جدا از شبکه بیت کوین است و برنامه مخصوص به خود را دارد اما با شبکه اصلی در ارتباط است. کاربران شبکه بیت کوین برای استفاده از لایتنینگ اجباری ندارند و این فناوری تنها برای بهبود عملکرد شبکه بیت کوین است که با استفاده از آن می توان معاملات BTC را با امنیت بالا و به صورت غیر متمرکز انجام داد.
فناوری لایتنینگ بیت کوین چگونه کار می کند؟
در این شبکه کانال یا کیف پول چند امضایی با قابلیت بهبود یافته بین دو کاربر بر روی شبکه اصلی ایجاد می شود که در آن می توان کوچکترین مبالغ بیت کوین را با تایید طرفین جابجا کرد. این شبکه با حل مسائل شبکه اصلی بیت کوین تراکنش ها را در هر اندازه، در سریع ترین زمان و با کمترین هزینه پردازش می کند.
شروع کار با شبکه لایتنینگ بیت کوین نیازمند مقداری بیت کوین در حساب کاربری است که باید در کانال پرداخت واریز و قفل شود و زمانی که که کانال بسته شود می توان بیت کوین ها را در این زنجیره استفاده کرد و ترازنامه حاصل بر روی شبکه بلاک چین بیت کوین ثبت می شود. بیت کوین ها تا زمانی که یک کانال به صورت باز باقی بماند در کیف پول چند امضایی قرار دارند و هنگامی که طرفین بخواهند مبادلات بیت کوین خود را متوقف کنند با بستن کانال تراکنش را به بلاک چین ارسال و ثبت می کنند. تراکنش دیگری که بر روی شبکه ثبت می شود، مقدار واریزی هر یک از افراد معامله در کانال است.
هدف تشکیل این کانال ها در شبکه لایتنینگ دسترسی همزمان طرفین به یک دارایی است به گونه ای که هیچ یک نتواند بدون حضور دیگری آن را برداشت کند و به آن دسترسی یابد و از آن برای تراکنش های بین دو طرف استفاده شود.
امنیت در لایتنینگ
در شبکه لایتنینگ اقدامات امنیتی پیشرفته ای در نظر گرفته شده اند. اولین گزینه امنیتی در این شبکه پشتیبانی از کیف پول های چند امضایی است که برای برداشت و فعالیت آن به امضای طرفین (کلیدهای خصوصی) نیاز است و هر دو طرف معامله برای انجام تراکنش باید آنلاین باشند. بنابراین هیچ یک از طرفین نمی توانند در عدم حضور دیگری برداشتی از کانال انجام دهند.
قابلیت دیگر لایتنینگ در زمینه امنیت تایم لاک در این شبکه است که به کاربر امکان می دهد برای باز ماندن ترازنامه یا فاکتور زمان خاصی مشخص شود. این قابلیت به این صورت است که کاربر هر مقدار وجه در کانال واریز کرده باشد در صورت از دسترس خارج شدن شخص مقابل می تواند پس از گذشت تایم لاک باقیمانده اعتبار را بازگرداند و برداشت کند.
لغو نامتقارن نیز از دیگر پروتکل های امنیتی بکار رفته در لایتنینگ است که از آن برای جلوگیری از کلاهبرداری و تقلب طرفین استفاده می شود. همان طور که در قسمت های قبل گفته شد در شبکه لایتنینگ تراکنش ها در خارج از زنجیره بیت کوین انجام می شوند و تنها نتایج تراکنش بر روی بلاکچین بیت کوین ثبت می شود. اما در صورتی که یکی از طرفین یک فاکتور تقلبی را برای ثبت ارسال کند، این شبکه سریعا متوجه خواهد شد و او را جریمه خواهد کرد. جریمه شخص متقلب در این شبکه به صورتی است که وجه واریزی در کانال تماما در اختیار شخص مقابل او قرار خواهد گرفت و او تنها زمانی می تواند آن را خرج کند که شخص مقابل اجازه دهد. همان طور که متوجه شدید در این شرایط شخص متقلب نه تنها سود نخواهد کرد بلکه مدیریت دارایی خود را نیز از دست خواهد داد.
لایتنینگ بیت کوین به زبانی ساده تر!
برای درک بهتر عملکرد شبکه لایتنینگ بهتر است از یک مثال برای توضیح بهتر استفاده کنیم. فرض کنید علی قصد دارد تا تعدادی واحد بیت کوین برای رضا ارسال کند و انجام این تراکنش بین آن دو قطعی است و ممکن است در آینده نیز تراکنش های دیگری وجود داشته باشد به همین دلیل تصمیم می گیرند که به جهت تسریع روند معامله از شبکه لایتنینگ استفاده کنند.
برای این کار آنها یک کانال پرداختی ایجاد می کنند و با توافق طرفین هر کدام ۵ بیت کوین را به عنوان سپرده در کیف پول چند امضایی بر روی بلاک چین بیت کوین قرار می دهند. این امر اولین تراکنش انجام شده و تایید شده بین علی و رضا محسوب می شود که بر روی بلاک چین ثبت شده است.
حال برای آن که علی یا رضا بخواهند بیت کوین برداشت کنند باید از قابلیت چند امضایی استفاده کنند که مانند ایجاد کانال برای انجام هر تراکنش و بستن کانال به کلید خصوصی طرفین نیاز دارد.
چگونه از لایتنینگ استفاده کنیم؟
شبکه لایتنینگ لایه دوم مبتنی بر شبکه بلاک چین بیت کوین است و برای فعالیت در آن ابتدا باید به یک فول نود کامل در شبکه بیت کوین تبدیل شد. اما فول نود شدن در شبکه بیت کوین امر دشواری است و برای افراد مبتدی قابل دسترسی نیست. اگر شما هم علاقمند به استفاده از شبکه لایتنینگ بیت کوین شده اید اما در استفاده از آن دچار شک یا ابهام هستید و یا به دلیل فول نود نبودن به آن دسترسی ندارید، برای شما خبر خوبی داریم. شما می توانید از شبکه لایتنینگ نتورک در شبکه آزمایشی بیت کوین استفاده کنید که یک رونوشت از شبکه بیت کوین است، با این تفاوت که کوین ها در این شبکه ارزشی ندارند و می توان قبل از شروع کار با لایتنینگ از آن برای بررسی ریسک ها و آشنایی با شبکه استفاده کرد. در این بخش با ما همراه باشید تا با این روش بیشتر آشنا شوید.
در ابتدا شما باید از حساب خود در پروژه لایتنینگ در گیت هاب که قبلا آن را ایجاد کرده اید نرم افزار کلاینت را با توجه به سیستم عامل رایانه خود دانلود و نصب نمایید. پس از نصب برنامه، از شما خواسته می شود که کیف پول خود را وارد کرده و یا کیف پول جدید بسازید. اگر کیف پول ندارید یک کیف پول بسازید و ادامه مراحل امنیتی مربوط به کیف پول را طی کنید.
پس از ایجاد کیف پول از شما خواسته می شود که به حساب خود ارز واریز نمایید. با کلیک بر روی گزینه Add some coin آدرسی به شما نمایش داده می شود که با اسکن کردن آن می توانید آدرس را پیدا کنید و سپس بر روی Done کلیک کنید. توجه داشته باشید که در این شبکه شما باید کوین های تستی که فاقد هرگونه ارزش در بازار ارزها هستند را وارد کنید. این کوین ها از سایت testnet-faucet.mempool.co قابل دریافت هستند و می توان آن ها را در کیف پول خود واریز کرد و آن ها را انتقال داد.
پس از ورود به این شبکه به دلیل حجم بالای کاربران همگام سازی داده های بلاک چین ممکن است اندکی زمان ببرد. پس از همگام سازی، به آدرس ظاهر شده مقداری کوین ارسال کنید و کانال خود را ایجاد کنید.
برای ایجاد یک کانال در شبکه لایتنینگ به آدرس عمومی شخص مقابل و آدرس آی پی او احتیاج دارید. لازم به ذکر است برای ایجاد کانال نیازی نیست تا آدرس IP واقعی خود را در اختیار دیگران قرار دهید و می توانید با نرم افزار های تغییر IP آن را تغییر دهید.
برای انتقال وجه در شبکه لایتنینگ شخص مقابل در کانال باید برای شما درخواست ارسال کند و پس از تایید درخواست از طرف شما وجه می تواند منتقل شود. از طرفی برای دریافت بیت کوین شخص دیگری باید با شما کانالی باز کند و یا شما کانال خالی داشته باشید، سپس با مراجعه به بخش Request می توانید درخواست خود را ارسال کرده که در این صورت آدرسی برای شما ایجاد خواهد شد که با ارسال آن به دیگران می توانید بیت کوین دریافت کنید.
مزایای لایتنینگ
همان طور که گفته شد شبکه لایتنینگ با ارائه راهکارهای منحصر به فرد خود مقیاس پذیری در شبکه بیت کوین را با استفاده از تراکنش های خارج از زنجیره افزایش می دهد. خارج از زنجیره بودن معاملات در لایتنینگ به معنای خروج بیت کوین از شبکه نیست، بلکه معاملات در خارج از زنجیره بیت کوین انجام می شوند و در نهایت پس از انجام بر روی شبکه بیت کوین ثبت می شوند. این کار ترافیک حاصل از تعداد بالا تراکنش ها در شبکه بیت کوین را کاهش خواهد داد.
در شبکه لایتنینگ زمان انجام تراکنش ها بسیار کمتر از شبکه بیت کوین است و در آن می توان در سریع ترین زمان ممکن تراکنش ها را پردازش و ثبت کرد. از دیگر مزایای این شبکه سیستم پرداخت در نقل و انتقالات مالی خودکار را نیز می توان نام برد.
هزینه تراکنش یا کارمزد تراکنش در لایتنینگ بسیار کمتر از شبکه بیت کوین است و در صورت نیاز تنها مبلغ کمی باید به عنوان کارمزد در این شبکه پرداخت شود. این امتیاز برای پرداخت های کوچک بیت کوین بسیار مناسب است و دیگر نیاز نیست برای انتقال چند ساتوشی کارمزد بالایی را پرداخت کرد.
امنیت و تمرکز زدایی در لایتنینگ مزیت دیگری است که این شبکه دارد و در آن می توان تراکنش ها را به آسانی پیگیری کرد و همچنین در بستری امن مانند شبکه بیت کوین معاملات خود را انجام داد.
معایب لایتنینگ
فناوری لایتنینگ در کنار مزایای خود که باعث افزایش کارایی آن شده است معایب و محدودیت هایی دارد و بی نقص نیست. در این شبکه بر خلاف سایر شبکه های بلاک چین برای به انجام رسیدن تراکنش باید طرفین معامله آنلاین باشند و در صورتی که یکی از طرفین آفلاین باشد معامله انجام نخواهد شد.
این شبکه با وجود پشتیبانی از حجم های بسیار پایین بیت کوین و ساتوشی هنوز آماده پرداخت های بزرگ نیست و برای آن مناسب نیست و نکته دیگر این که کانال های پرداختی در لایتنینگ را باید بر روی شبکه اصلی یعنی بیت کوین انجام داد که هزینه بیشتری را در پی خواهد داشت.
کیف پول لایتنینگ
لایتنینگ قابلیتی حرفه ای، پیشرفته و نسبتا جدید در شبکه بیت کوین است و کیف پول های متعددی برای آن وجود دارد. در زیر تعدادی از کیف پول های امن و معتبر ارائه شده است که در آن ها می توان از قابلیت لایتنینگ بیت کوین استفاده کرد.
کیف پول Phoenix: کیف پول متن باز و غیر امانی که برای تلفن های همراه اندروید و ios تعبیه شده است و تنها از شبکه لایتنینگ پشتیبانی می کند.
کیف پول Wallet of satoshi: کیف پول والت آو ساتوشی کیف پول امانی است که تنها از شبکه لایتنینگ پشتیبانی می کند و بر روی اندروید و ios قابل نصب است.
کیف پول blue wallet: این کیف پول متن باز از هر دو شبکه بیت کوین و لایتنینگ پشتیبانی می کند و می توان آن را بر روی تلفن همراه اندروید و ios نصب نمود.
کیف پول breez : کیف پولی غیر امانی و متن باز است که بر روی تلفن همراه قابل نصب است و از شبکه لایتنینگ پشتیبانی می کند.
جمع بندی
شبکه لایتنینگ در سال ۲۰۱۶ با هدف بهبود مقیاس پذیری شبکه بیت کوین و انجام معاملات با هزینه پایین به وجود آمد. از لایتنینگ بیت کوین می توان برای پرداخت های جزئی و کوچک بیت کوین استفاده کرد و این شیوه برای افرادی که از بیت کوین برای پرداخت های خود استفاده می کنند روشی مناسب است اما در صورتی که شما بیت کوین را برای سرمایه گذاری های بلند مدت مورد استفاده قرار می دهید، ممکن است به لایتنینگ نیازی نداشته باشید.
