در دنیای جذاب کریپتو کارنسی ها یکی از مواردی که کاربران پیوسته با آن روبرو هستند، افزودن داده به بلاک چین است که نیاز به پرداخت هزینه انرژی محاسباتی جهت نوشتن تایید داده های خود را دارد، این موضوع به طور ویژه از جانب سازندگان NFT مورد توجه قرار می گیرد، نگرانی برای هزینه ساخت NFT توسط کاربرانی که برای نخستین بار قصد ساخت آن را دارند، احتمالا وجود خواهد داشت یکی از این راهکارها از بین بردن هزینه ها با روشLazy Mintingاست پس با ما همراه باشیم تا در این مقاله آن را مورد بررسی قرار دهیم:
لیزی میتینگ (Lazy Minting) چیست؟
در شبکه اتریوم هر تراکنش نیاز به پرداخت هزینه ای دارد که گس نامیده می شود و ساخت یک NFT در واقع به معنای ارسال تراکنش به شبکه می باشد، گس به عنوان یکی از شاخصه های مهم شبکه اتریوم شناخته می شود، اما بسیاری از کاربران از ساخت آن به دلیل هزینه بالا منصرف می شوند؛ صرف هزینه بالا ساخت برای افراد تازه وارد به حوزه NFT بیشتر صدق می کند.
اما تکنیک های پیشرفته ای ایجاد شده است که می توان از آن برای تعویق هزینه ضرب کردن (Minting) یک NFT تا زمان اولین خرید استفاده کرد، یکی از این روش ها جمع کردن دو هزینه گس و پرداخت آن توسط خریدار می باشد؛ این دو گس فی شامل:
- گس فی تراکنشی که NFT را ضرب می کند.
- گس فی تراکنشی که آن را به خریدار منتقل می کند.
با استفاده از این روش پدید آورنده NFT نیازی به پرداخت هزینه نخواهد داشت، به عمل میتینگ در لحظه خرید مینتینگ تنبل یا (Lazy Minting) گفته می شود.
در این روش تصور فروشنده این است که داده را در بلاک چین رایگان قرارداده است اما حقیقت این است که پلتفرم در پایگاه داده خود قابلیت نمایش از NFT را ایجاد نموده است و مشاهده آن را در حالت فهرست شده انجام می دهد، خریدار با کلیک روی کلمه خرید می‌تواند پلتفرم NFT با آدرس فروشنده ایجاد کند و آن را به آدرس خریدار انتقال دهد که معادل قیمت NFT از والت خریدار به فروشنده منتقل می گردد، در این فرایند تمام هزینه ها توسط خریدار پرداخت می شود، امکان تغییر نهایی قیمت فروش برای جبران کردن هزینه های اضافی که به خریدار تحمیل شده توسط فروشنده یا پلتفرم وجود دارد، در صورت پیدا نشدن خریداری برای NFT مشکلی به دلیل عدم پرداخت هزینه اولیه برای فروشنده ایجاد نمی شود.
آغاز فعالیت Lazy Minting
در اواخر سال 2020 میلادی میتینگ تنبل (Lazy Minting) در بازار Open Sea با دو هدف معرفی شد که عبارتند از:
- کاهش موانع ورود سازندگان NFT
- فراهم کردن امکان خلق NFT بدون پرداخت هزینه اولیه
Lazy Minting چگونه عمل می کند؟
در ابتدا و قبل از چگونگی Lazy Minting لازم است بدانید چنانچه شما بخواهید داده های روی بلاک چین را بخوانید نیاز به پرداخت هزینه نخواهید داشت؛ اما اگر بخواهید داده های روی بلاک چین را تغییر یا ویرایش کنید یا داده ای به آن اضافه کنید نیاز به پرداخت هزینه گس خواهید شد، مینتینگ یا ضرب کردن NFT ها یا همان انتشار آنها همانطور که در بالا گفته شد بر روی بلاک چین پرهزینه می باشد. برای درک بهتر این روش ابتدا بهتر است با مراحل ساخت و فروش NFT آشنا شوید.
ساخت و فروش NFT
چگونگی و مراحل ساخت NFT را می توان در سه مرحله خلاصه کرد این مراحل عبارتند از:
- ایجاد قرارداد هوشمند برای آسان کردن ساخت توکن NFT
- استفاده از قرارداد هوشمند برای قراردادن NFT بر روی بلاک چین
- در صورت وجود خریدار برای NFT انتقال آن به آدرس بلاک چین
لازم است توجه داشته باشید اگر شما در دنیای NFT ها شناخته شده نباشید و در شمار فروشندگان معتبر قرار نداشته باشید؛ فرایند ساخت NFT برای شما خطرناک و پرهزینه خواهد بود، در این روش شما برای ساخت قرارداد هوشمند و ضرب کردن یا مینتینگ NFT باید هزینه گس پرداخت کنید و حتی در مواردی شاید موفق به فروش NFT خود نشوید، برای حل این مشکلات راهکاری به نام Lazy Minting ایجاد شده است. جهت انجام فرآیند مینتینگ تنبل و شفافیت این فرایند لازم است اطلاعاتی در مورد شرکت Open Zappelin کسب کنید تا چگونگی ابهام امضا و رضایت نامه برای شما رفع گردد.
شرکت Open Zappelin
شرکت Open Zappelin جهت رفع ابهامات در مورد مشکلات موجود در این فرایند رضایت نامه مبنی بر فروش مجوز مینتینگ NFT در لحظه کلیک خریدار روی دکمه خرید را منتشر کرد، این شرکت قراردادهای هوشمند خود را در اختیار عموم علاقمندان به صورت رایگان می گذارد، شرکت Open Zappelin با انتشار ویدئویی به ارائه بررسی کننده امضا (Signiture Checker) مطابق با استاندارد EIP-712 پرداخت که مطابق با پارامترهای مختلف قابلیت هش کردن امضا در قرارداد هوشمند را ایجاد کرده است.
خریدار تا زمان موجود بودن امضا، موجودی لازم جهت خرید و NFT دلخواه لیست شده می تواند آن را خریداری کند و نیاز به انجام کاری از سوی فروشنده نمی باشد، Signiture Checker دارای ویژگی های زیر می باشد:
- قابلیت برگرداندن به امضا برای هر ترکیبی از ورودی ها یک رشته مختص به آن
- امضا به عنوان یک تابع فقط خواندنی (Read-only) بدون نیاز به پرداخت هزینه گس
- مورد استفاده جهت مجاز یا غیر مجاز بودن فروشنده برای فروختن NFT
- وجود یک هش برای کلید خصوصی، شناسه توکن و قیمت
مراحل انجام فرایند Lazy Minting
پس از آشنایی با ساخت و موانع NFT و هزینه بالای آن و همچنین آشنایی با مینتینگ تنبل (Lazy Minting) به عنوان راه حلی برای این مشکل و بررسی ابهامات بهتر است با چگونگی انجام مراحل این روش آشنا شوید که در سه مرحله انجام می گیرد:
- بعد از خلق یک اثر هنری توسط فروشنده او با پرداخت گس فی لازم جهت ایجاد قرارداد هوشمند شخصی خود یا امضای قرارداد مادر یک پلتفرم، قرارداد را مجاز به ضرب کردن NFT از جانب وی و فروختن آن می کند.
- ایجاد یک امضا توسط فروشنده بدون نیاز به پرداخت گس بر اساس کلید خصوصی والت، شناسه توکن NFT و قیمت دلخواه
- ارسال امضای دیجیتال خریدار و پرداخت هزینه NFT، ضرب کردن (Minting)، انتقال و در نهایت تبدیل شدن NFT در مرحله پایانی از یک آیتم به عنصر ملموس در بلاک چین
3 پلتفرم ارائه دهنده Lazy Minting
به طور کلی 3 پلتفرم وجود دارند که Lazy Minting را به کاربران ارائه می دهند، در این مقاله در مورد هر پلتفرم و چگونگی انجام مراحل فرآیند Lazy Mintingبه طور مختصر توضیح می دهیم:
پلتفرم Open Sea
امکان ایجاد NFT های جدید بدون نیاز به پرداخت هزینه گس نخستین بار توسط OpenSea به عنوان بازار جهانی خرید و فروش آیتم ها دیجیتال انجام شد. همانطور که در بالا نیز اشاره شد Open Sea در سال 2020 میلادی با ارائه Collection Manager پرداخت هزینه های بالای گس فی را از بین برد و امکان ایجاد NFT برای سازندگان را بدون پرداخت هزینه گس فراهم آورد، در این پلتفرم در فرایند فروش NFT نیز هزینه ها به عهده خریدار می باشد. ، در این پلتفرم برای فرایند Lazy Minting باید مراحل زیر را انجام دهید:
- ایجاد Collection یا مجموعه جدید از ERC-1155
- استفاده از دکمه Edit جهت ویرایش لازم برای لوگو، شبکه اجتماعی، تنظیمات نمایش، کمیسیون در فروش اولیه و ثانویه و همچنین مجاز بودن تعدادی از ارزهای دیجیتال در فروشگاه شما
- استفاده از گزینه Add New Item جهت ایجاد NFT جدید، در این مرحله لازم است در شناسه توکن آدرس و عرضه کل آن را مشخص کنید. این امر باعث می شود که فقط شما قادر به تولید بیشتر باشید و خریداران توسط کد اعمال شده می توانند روی یک سقف سخت برای عرضه حساب کنند.
پلتفرم Rarible
یکی دیگر از پلتفرم هایی که Lazy Minting را به علاقمندان ارائه می دهد پلتفرم Rarible می باشد که تعویق قراردادن NFT روی بلاک چین را تا زمان پیدا شدن خریدار امکان پذیر می سازد و خریدار هنگام خرید هزینه گس را پرداخت می کند، این پلتفرم در فهرست خود NFT کاربران را همچون سایر NFT ها قرار می دهد و در یک IPFS داده ها را به صورت امن ذخیره می کند. فرایند Lazy Minting در این پلتفرم شامل 4 مرحله زیر می باشد:
- متصل کردن کیف پول به این پلتفرم از طریق Rarible.com
- کلیک روی گزینه Create و کامل کردن اطلاعات مورد نیاز NFT
- انتخاب گزینه Free Minting
- کلیک بر روی گزینه Create Item و امضا کردن رایگان authorization از طریق کیف پول
پلتفرم Mintable
در پلتفرم Mintable به کاربران پیشنهاد نوعی خاص از ساخت NFT بدون پرداخت هزینه گس می دهد که Gasless Minting دارد، هدف از این روش همچون Lazy Minting برای تازه کاران کاهش موانع می باشد، اما NFT این پلتفرم با NFT شبکه اتریوم یک تفاوت اصلی دارد که به صورت زیر می باشد:
- NFT اتریوم: قابلیت رویت و اضافه شدن به کیف پول
- NFT پلتفرم Mintable: هر حساب کاربری قابلیت 50 بار ساخت NFT به روش Gasless Minting
مزایا و معایب Lazy Minting
مطابق با توضیحاتی که در بالا گفته شد ساخت NFT با استفاده از روش Lazy Minting مزایای حائز اهمیت برای کاربران به ویژه تازه واردها همچون کاهش هزینه ها دارد اما این فرایند دارای معایبی نیز می باشد که اصلی ترین آنها عبارتند از:
تلقی شدن عدم اطمینان از فروش از سوی ایجاد کنندگان شناخته شده و معروف در فضای NFT
در واقع برای ایجاد کنندگان و آفرینندگان معروف و شناخته شده در فضای NFT توجیهی برای پرداخت نکردن هزینه ناچیز کارمزد شبکه در مقایسه با قیمت اثرشان و استفاده از پلتفرم های متمرکز همچون Open Sea برای مینتینگ یا ضرب کردن NFT وجود ندارد، زیرا در Lazy Minting ایجاد محصول نهایی (NFT روی بلاک چین) به درخواست خریدار انجام می شود و محصول نهایی قبل از آن کامل نشده و تنها در پلتفرم وجود دارد، این برای آثار ارزشمند هنرمندان منطقی نمی باشد.
احتمال کپی شدن NFT و عدم اثبات مالکیت
در ساخت NFT به شیوه معمول کاربران از طریق امضا و برچسب زمانی خاص خود قادر به اثبات کردن مالکیت و خلق کننده بودن خود به آسانی هستند، اما در استفاده از روش Lazy Minting چیزی روی بلاک چین نیست و امکان کپی شدن NFT فهرست شده توسط افرادی به جز خالق اثر و قراردادن آن در بلاک چین با امضای خود وجود دارد، راه حال هایی برای این امر ارائه شده است اما به طور قاطع هنوز نتیجه آنها اثبات نشده است.
نتیجه گیری
مینتینگ تنبل (Lazy Minting) روشی قدرتمند برای ساخت NFT جدید بدون نیاز به پرداخت هزینه از سوی سازندگان می باشد، اما ذهنیت کاملا رایگان بودن به دلیل پشتیبانی پلتفرم های خاص اشتباه است؛ زیرا کاربران یا خالقان اثر ابتدا برای ساختن Collection برای ارتباط با شبکه ملزم به پرداخت کارمزد هستند، این شبکه علاوه بر داشتن مزایا، معایبی نیز دارد که لازم است به آنها توجه کافی و لازم شود.
واقعا عالی بود چقدر خوبه اگه nftوارد اینستاگرام بشه.