استیکینگ یکی از راه های کسب درآمد در بازار ارزهای دیجیتال است. در این روش کاربران با سپرده گذاری ارزهای دیجیتال خود و قفل کردن دارایی ها به سود و کسب درآمد برسند. مدت زمان قفل کردن دارایی ها در برخی از پلتفرم ها نسبتاَ طولانی است که در این مدت دسترسی سرمایه گذار به دارایی ها محدود می شود و نمی توان آنها را برداشت کرد. حل این مشکل و دسترسی به دارایی های بلوکه شده از طریق لیکویید استیکینگ امکان پذیر است که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید تا با لیکویید استیکینگ و انواع آن بهتر آشنا شوید.
لیکویید استیکینگ چیست؟
لیکویید استیکینگ یکی از راه های جلوگیری از بلوکه شدن دارایی های دیجیتال است. کاربران ارزهای دیجیتال برای شرکت در سیستم های وام دهی و وام گیری دیفای و یا استخرهای نقدینگی ابتدا باید مقداری از دارایی های خود را به در این پروتکل ها سپرده گذاری و یا به عنوان وثیقه پرداخت کنند. زمانی که دارایی های کاربران در این پلتفرم ها قفل می شود، او نمی تواند به آنها دسترسی داشته باشد و ان را برداشت کند و ممکن است این زمان نسبتاً طولانی باشد.
در لیکویید استیکینگ کاربران این فرصت را دارند تا از دارایی های قفل شده خود به عنوان وثیقه و سرمایه گذاری استفاده کنند و همزمان از دارایی بلوکه شده بتوانند درامد و سود کسب نمایند. در این روش سپرده ها توکنیزه شده و به صورت توکن در می آیند، سپس می توان آنها را خرید، فروش یا مبادله کرد و به بلاک چین های دیگر نیز انتقال داد.
انواع لیکویید استیکینگ
لیکویید استیکنگ به چهار دسته بومی، غیر بومی، ترکیبی و حضانتی تقسیم می شود که در این بخش از مقاله قصد داریم به آن بپردازیم.
لیکویید استیکینگ بومی (Native)
در این روش تبدیل دارایی ها به توکن یا به اصطلاح توکنیزه شدن آنها در خود پروتکل و به عنوان بخشی از آن انجام می شود و نیازی به شبکه های جانبی نیست.
لیکویید استیکینگ غیر بومی (Non-Native)
در این روش سهام گذاری توکنیزه شدن دارایی ها در یک پروتکل مستقل و جداگانه که نیازی به تأیید اعتماد ندارد انجام می گیرد. نام دیگر این روش غیر حضانتی است و پتانسیل بیشتری برای طراحی فراهم می سازد. اساس کار این روش قراردادهای هوشمند هستند که نگهداری سپرده ها، کنترل حساب ها و همکاری با دیگر پروتکل ها و ایمن سازی شبکه را بر عهده دارند.
لیکویید استیکنیگ ترکیبی (Synthetic)
روش سپرده گذاری لیکویید استیکینگ ترکیبی با دو روش قبلی اندکی متفاوت است و بر اساس توافقی بین دو یا چند کاربر عمل می کند. به این معنی که دو یا چند شخص در یک قرارداد ذکر می کنند که به نسبت پاداشی که در آن استیکینگ یا اثبات سهام انجام شده معامله انجام گیرد.
لیکویید استیکینگ حضانتی (Custodial)
در روش حضانتی یک نهاد یا سازمان کنترل کننده و متمرکز صدور توکن های وثیقه را برعهده دارد. در این روش توسط نهادهای متمرکز که به کیف پول کاربران دسترسی دارند در ازای سپرده های قفل شده توکن صادر و عرضه می شود.
معایب لیکویید استیکینگ
لیکویید استیکینگ مانند هر امر دیگری دارای ریسک ها و خطراتی است که باید از پیش آنها را در نظر داشت. شرکت در استینگ و دریافت توکن های یک شبکه به منزله شرکت در امور حاکمیتی شبکه است. در صورتی که کاربران دارایی های توکنیزه شده خود را به افراد دیگر فروخته یا واگذار نمایند، حق رأی خود در تصمیم گیری های شبکه را نیز به دیگران منتقل می کنند. از طرفی در سیستم های اثبات سهام افرادی که توکن های بیشتری داشته باشند از قدرت و شانس بیشتری در رأی گیری ها برخوردار خواهند بود و یک شخص می تواند با خرید بیشتر سپرده گذاری های توکنیزه شده حق رأی بیشتری برای خود داشته باشد که عملکرد سیستم را به سمت متمرکز شدن سوق می دهد.
در شبکه هایی که از الگوریتم اثبات سهام استفاده می کنند، اساس کار بر صداقت کاربران است. در صورتی که یکی از کاربران رفتاری مخرب و خلاف قواعد شبکه داشته باشد جریمه یا اسلشینگ (Slashing) خواهد شد. این جریمه ممکن است به صورت مسدود کردن حساب به صورت موقت یا دائمی، گرفتن درصدی از دارایی و از دست دادن مقداری از آن باشد.
در صورتی که فردی توکن هایی که از لیکویید استیکینگ به دست می آیند را به اشخاص دیگر فروخته یا مبادله کرده باشد و شخص دوم به هر دلیلی عملی بر خلاف منافع شبکه مرتکب شود اسلشینگ متوجه فرد اول خواهد بود و دارایی های او اسلش خواهد شد. از این رو باید این نکته را نیز در نظر داشت.
کلام آخر
اثبات سهام و استیکینگ دو فناوری رایج در پلتفرم های ارز دیجیتال هستند که امروزه در بسیاری از بلاک چین ها استفاده می شوند. کاربران برای شرکت در این دو پروتکل باید دارایی های خود را به صورت قفل شده سپرده گذاری کنند تا بتوانند از خدمات آن استفاده کنند و در این مدت نمی توانند به دارایی های بلوکه شده دسترسی داشته باشند. اما روشی به نام لیکویید استیکینگ راهی برای حل این مشکل است که در این مقاله بررسی و به آن پرداخته شد.
