پس از معرفی اولین ارز دیجیتال در سال ۲۰۰۹ تاکنون، شاهد پیشرفت روزافزون ارزهای دیجیتال و افزایش محبوبیت آنها در میان سرمایه گذاران و مردم عادی بوده ایم. ارزهای دیجیتال از راه های مختلفی در اختیار کاربران قرار می گیرند که ICO یا عرضه اولیه سکه نیز یکی از این روش ها است. با استفاده از ICO ها توسعه دهندگان ارزهای دیجیتال پروژه ارز رمز نگاری شده خود را به علاقمندان معرفی و از این طریق سرمایه مورد نیاز را جمع آوری می کنند. اما چگونه می توان تشخیص داد که یک عرضه اولیه کلاهبرداری نیست. در ادامه با اکس کپیتال همراه باشید تا به این سوال مهم پاسخ دهیم.
ICO چیست؟
ICO مخفف عبارت Initial Coin Offerings به معنی عرضه اولیه سکه است که در ارزهای دیجیتال برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ و با ظهور بیت کوین مطرح شد. ICO ها در واقع روشی برای جذب سرمایه اولیه یک پروژه ارز رمز نگاری شده هستند که در آن توسعه دهنده ارز دیجیتال توکن یا کوین را در یک سرمایه گذاری به فروش می گذارد و مبلغ سرمایه مورد نیاز برای راه اندازه پروژه و برنامه های آن را از این طریق به دست می آورد.
با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال و پیشرفت چشمگیر ICO برخی ارزها بسیاری از سودجویان و کلاهبرداران به استفاده از این روش ترغیب شدند و در سال های اخیر پروژه های کلاهبرداری بسیاری از این طریق توسعه یافتند. پروژه های کلاهبرداری پروژه هایی هستند که با توجه به عملکرد و کارکرد پروژه برای توکن خود مبالغ بالایی را درخواست می کنند و سرمایه گذاری در آنها سرمایه گذاران را متضرر خواهد کرد.
بسیاری از کلاهبرداری های ICO ها با استفاده از روش هایی مانند پامپ و دامپ و یا طرح پانزی انجام می گیرند و معامله گران بازار سرمایه برای اطمینان از سرمایه گذاری درست و مطمئن باید پیش از هر چیزی اطلاعات مربوط پروژه را به دست آورند و با تحقیق در مورد آن از صحت آن اطمینان حاصل کنند.
نحوه اعتبارسنجی ICO
شناخت یک پروژه ICO پیش از سرمایه گذاری بر روی آن امر بسیار مهمی است که هر معامله گر و سرمایه گذاری باید به آن اقدام کند. امروزه بسیاری از ICO ها هستند که به منظور کلاهبرداری کار خود را آغاز می کنند و با روش های گوناگون سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری جذب می کنند. این پروژه های کلاهبرداری دارای ویژگی های خاصی هستند که در این بخش به معرفی آن ها خواهیم پرداخت.
اهداف غیرمنطقی
اصولا بسیاری از استارتاپ ها اهداف بلند پروازانه دارند اما این اهداف تا زمانی که واقعی باشند منطقی به نظر می رسند. بسیاری از پروژه های کلاهبرداری در بیان اهداف خود اغراق زیادی به خرج می دهند و ادعاهایی غیر منطقی و غیر قابل باور دارند.
اهداف هر پروژه ای در وایت پیپر آن که قبل از عرضه اولیه سکه انتشار می یابد مطرح می شود. وعده های یک شبه به سود صد در صد رسیدن، جایگزین قطعی اینترنت، سود تضمینی در کمترین زمان و بسیاری از اهداف غیر معقول دیگر هستند که توسط کلاهبرداران به کاربران داده می شوند و متاسفانه بسیاری از افراد با طمع به دست آوردن این سود در دام کلاهبرداران می افتند.
برای جلوگیری از این اتفاق قبل از سرمایه گذاری اهداف پروژه و برنامه هایی که برای بهره گیری از منابع مالی کسب شده برای پروژه در نظر گرفته شده است را تحلیل کنید و مورد بررسی قرار دهید چرا که ممکن است با عدم آگاهی از نقشه راه پروژه در دام کلاهبرداران گرفتار شوید.
عدم وضوح عملکرد
پروژه های سرمایه گذاری کلاهبرداری غالبا در معرفی نامه خود درباره کارکرد پروژه توضیحات واضحی ارائه نمی دهند و تنها با برانگیختن هیجان مخاطب و دادن وعده افراد را تشویق به سرمایه گذاری می کنند. بسیاری از پروژه های کلاهبرداری وایت پیپر استانداردی را ارائه نمی دهند و در وایت پیپر ارائه شده کارکرد مشخصی از پروژه مطرح نمی کنند. در صورتی که به چنین پروژه هایی برخورد کردید و نتوانستید توضیحات ساده ای درباره عملکرد آن بیابید از سرمایه گذاری بر روی آن اجتناب کنید.
گواهینامه SSL
گواهینامه SSL گواهی بر اعتبار سایت است. آدرس سایت هایی که معتبر هستند با Https آغاز می شوند و برای بررسی این مورد می توانید هنگام مراجعه به یک وب سایت در قسمت بالای مرورگر خود آن را چک کنید.
تیم توسعه دهنده پروژه
دانستن پیشینه و شناختن توسعه دهندگان یک پروژه تاثیر زیادی بر یک سرمایه گذاری آگاهانه دارند. پروژه های ICO معمولا در وایت پیپر خود توسعه دهندگان را معرفی می نمایند و تجارب آنها را بیان می کنند. برای شناخت بیشتر اعضای تیم توسعه دهنده درباره آنها تحقیق کنید و آنها را در شبکه های اجتماعی جستجو کنید. بسیاری از پروژه های کلاهبرداری با استفاده از نام افراد سرشناس کلاهبرداری می کنند.
وایت پیپر استاندارد
وایت پیپرها معرفی نامه های پروژه هستند و تمام پروژه های معتبر از یک وایت پیپر برخوردار هستند. یک وایت پیپر شامل چکیده، مقدمه، معرفی پروژه، معرفی تیم توسعه دهنده، اهداف پروژه، نحوه عملکرد پروژه، بستر فعالیت پروژه، بازار هدف پروژه و … می باشد و در آن با استفاده از نوشتاری ساده و روان توضیحات لازم داده می شود.
یک وایت پیپر هر چه دارای مستندات و اطلاعات بیشتری درباره پروژه باشد از اعتبار بیشتری برخوردار است و داشتن یک ویدیو معرفی به همراه تصاویر توسعه دهندگان و شبکه های اجتماعی آنها می تواند اعتبار بیشتری به آن ببخشد.
روش محاسبه ریسک
این روش راه حلی مناسب برای شناخت یک ICO است و با استفاده از آن می توان ریسک های احتمالی پیش روی پروژه را بررسی نمود. برای بهره مندی از این روش ابتدا به سایت ICO مورد نظر مراجعه نمایید و با توجه به موارد زیر به هر یک نمره دهید در آخر نمرات کسب شده را با یکدیگر جمع نمایید و نتیجه تست را بررسی کنید.
- به هر یک شک و تردیدهای نسبت به پروژه یک امتیاز دهید.
- ویدیو یا پیش نمایش رسانه ای درباره پروژه ارائه نشده است و دمویی ندارد. به آن سه امتیاز دهید.
- اهداف غیر معقول و غیر قابل باور، نداشتن وایت پیپر یا وایت پیپر استاندارد. به آن ۵ نمره دهید.
- توضیحات ناکافی در مورد تیم توسعه دهنده، عدم ارائه شبکه های اجتماعی توسعه دهندگان، نداشتن گواهینامه SSL، ۱۰ امتیاز.
نمرات کسب شده را جمع ببندید و بررسی کنید:
وضعیت |
امتیاز |
رنگ |
عالی |
100- 900 |
S |
خوب |
750 – 899 |
A |
متوسط |
650 – 749 |
B |
مرز احتیاط |
500 – 649 |
C |
ناپایدار |
کمتر از 500 |
F |
نتیجه گیری
عرضه اولیه سکه فرایندی است که طی آن سرمایه اولیه مورد نیاز برای راه اندازه یک پروژه جمع آوری می شود و بسیاری از استارتاپ ها از طریق آن جذب سرمایه می نمایند. با گسترش این موضوع بسیاری از کلاهبرداران تصمیم گرفتند تا از این طریق به کسب دارایی بپردازند. اگر قصد دارید در یک پروژه عرضه اولیه شرکت کنید موارد ذکر شده را مطالعه و رعایت نمایید و از نظرات متخصصین با تجربه در حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال غافل نشوید تا از هر گونه سوء استفاده احتمالی پیشگیری کنید و یک سرمایه گذاری موفق داشته باشید.