اگر با بیت کوین آشنایی داشته باشید به احتمال زیاد نام بلاک چین را نیز شنیده اید. درک کاربرد و چگونگی بلاک چین برای افراد مبتدی و گاها حتی حرفه ای در بازار ارز دیجیتال ممکن است کمی مشکل به نظر بیاید، به همین جهت در این مقاله سعی شده تا با زبانی ساده و آسان بلاک چین را به شما آموزش داده شود.
بلاک چین چیست و چگونه کار میکند؟
در سال های اخیر خرید و فروش بیت کوین در میان افراد بسیاری صورت گرفته است. این ارز دیجیتال و قابلیت های آن همراه با اصلی ترین فناوری زیرساختی خود که همان بلاک چین است به پدیده ای نوظهور و محبوب قرن جدید مبدل شده است.
بلاک چین که عموما به عنوان اساس و پایه ی ارز دیجیتال بیت کوین شناخته می شود به ارسال کنندگان و دریافت کنندگان این ارز امکان ارتباط مستقیم را بدون نیاز به شخص ثالث می دهد. این تراکنش که همتا به همتا نیز نامیده می شود از رمزنگاری برای ایجاد امنیت در نقل و انتقالات و خرید و فروش ارزی استفاده می کند.
غیر متمرکز بودن و شفاف بودن معاملات از مزایای بلاک چین است. غیر متمرکز بودن در اینجا به این معناست که بر خلاف بانک ها که در موقعیت و محدوده ای مشخص شده عمل می کنند بلاک چین در سراسر جهان گسترش یافته و قابل دسترسی است. بلاک چین ها در «دفتر کل توزیع شده» نگهداری می شوند که این دفتر با جزئیات کامل برای تمامی اعضای شبکه در دسترس است و اطلاعات را به صورت شفاف در اختیار کاربران قرار می دهد. تبادلات انجام گرفته بین خریدار و فروشنده ابتدا در دفتر کل توزیع شده تایید و سپس به بلاک چین افزوده می شود.
بلاک چین به زبان ساده
اگر بخواهیم به زبان ساده تر بیان کنیم بلاک چین نوعی سیستم ثبت گزارشات و اطلاعات است که در آن اطلاعات ذخیره شده با تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می شود. در بلاک چین به دلیل رمزنگاری و توزیع گسترده داده ها، امکان سرقت، نفوذ هکرها و تغییر اطلاعات ثبت شده تقریبا غیر ممکن است.
بلاک چین را می توان به عنوان یک زنجیره بلوکی با بلوک های بسیار در نظر گرفت که کار آنها ثبت و ضبط داده ها است که برای ثبت این داده ها نیازی به مدیر و صاحب اختیار مرکزی نیست. در گام اول برای شناخت بلاک چین لازم است بدانید هر یک از بلوک ها از سه بخش تشکیل شده اند که شامل:
- اطلاعات مربوط به تراکنش، مثل مبلغ و زمان آخرین خرید
- اطلاعات فرستنده و دریافت کننده، افراد با ثبت امضای دیجیتال به جای مشخصات واقعی می توانند بدون هیچ گونه اطلاعات شناسایی و صرفا با یک امضای دیجیتال اطلاعات خود را ثبت نمایند.
- اطلاعات منحصر به فرد بلوک ها، اطلاعات هر بلوک با بلوک های دیگر تفاوت دارد و هر بلوک کدی به نام هش (hash) را ذخیره می کند که کد شناسایی آن بلوک است. بلوک های معاملات مختلف کدهای متفاوتی دارند که تشخیص آنها از یکدیگر را ممکن می سازد.
در واقع شما می توانید در هر زمان به بلاک چین نگاهی بیندازید و شواهدی از آن چه در حال رخ دادن است را ببینید.
همانطور که گفتیم بلاک چین زنجیره ای از بلوک هاست که اطلاعات معاملات را در خود ذخیره می کنند. اولین بلوک روی این زنجیره جنسیس نام دارد و هر بلوک جدید پس از ثبت و تایید به بلوک ها قبلی خود متصل می شود.
تاریخچه بلاک چین
بلاک چین یا زنجیره بلوکی رمزنگاری شده و امن برای اولین بار توسط استوارت هابر و اسکات استورنتا در سال 1991 مطرح شد. هابر و استورنتا با همراهی بایر در سال 1992 درخت مرکل را به طراحی خود متصل کردند که باعث بهبود کارایی آن شده و اجازه این را می داد که چندین سند در یک بلوک جای داده شوند.
یک بلاک چین به طور خود مختار مدیریت می شود و از یک شبکه همتا به همتا و سرور زمانبندی توزیع شده بهره می گیرد. اولین بلاک چین در سال 2008 توسط فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی شده است و در سال 2009 به عنوان پایه و اساس اصلی بیت کوین اجرا شد. با استفاده از بلاک چین بیت کوین اولین ارز دیجیتال بود که بدون نیاز به شخص ثالث و سرپرست، بطور همتا به همتا بین افراد مبادله میشد.
فناوری بلاک چین چیست؟
بلاک چین تمامی اطلاعات تراکنش های انجام شده با ارزهای دیجیتال را در خود ذخیره می کند و هیچ معامله گری قادر نخواهد بود یک رمز ارز را دو بار معامله کند (و یا کلاهبرداری کند).
هنگامی که داده های جدیدی به یک بلوک اضافه می شود، بلوک با داده های جدید به بلاک چین اضافه می شود. برای اضافه شدن یک بلوک به زنجیره ی بلوکی (بلاک چین) باید این اتفاقات رخ دهد:
- باید معامله ای صورت پذیرد.
- معامله صورت گرفته باید توسط شبکه رایانه ای گسترده در سراسر دنیا تایید شود. این شبکه بررسی می کند معامله طبق قرارداد طرفین انجام شده باشد.
- محل ذخیره معاملات باید در بلوک ها باشد. بعد از تایید معامله انجام شده داده ها داخل یک بلوک اختصاصی ثبت شده و پس از آن اطلاعات معامله در کنار سایر معاملات انجام شده قبلی قرار خواهد گرفت.
- هر بلوک باید کد مخصوص به خود (هش) را داشته باشد. هش رشته ای از کاراکترهاست که برای هر بلوک با یک تابع خاص ریاضی به دست می آید و توسعه دهندگان آن را تعیین می کنند. هر گونه تغییر در داده های یک بلوک باعث تغییر هش خواهد شد. هر بلوک بعد از گرفتن هش اختصاصی خود به زنجیره ی بلوکی (بلاک چین) اضافه خواهد شد.
چرا امنیت بلاک چین بالاست؟
فرض کنید در هنگام پرداخت هزینه ی یک معامله، هکری سعی کند تراکنش شما را تغییر دهد و شما را موظف کند دو بار هزینه را پرداخت کنید . در انجام این معامله در فناوری بلاک چین پس از تغییر مبلغ خرید هش بلوک تغییر می کند ولی هش بلوک بعدی و قبلی ثابت است در این حالت هکر برای پوشش کار خود باید هش این بلوک ها و بلوک های دیگر را نیز تغییر دهد. انجام این تغییرات نیازمند محاسباتی پیچیده و حل توابع خاص ریاضی است که همین امر تغییر یک هش را غیر ممکن ساخته است.
ورود به بلاک چین
در بلاک چین های عمومی هر شخصی که به اینترنت دسترسی داشته باشد می تواند به بلاک چین وارد شود و به یک node تبدیل شود. هر نود در بلاک چین مجاز است تا فعالیت های استخراج و تایید تراکنش ها را انجام دهد و همچنین سوابق معاملات انجام شده را مشاهده کند. بلاک چین برای ورود نیاز به اجازه و مجوز از شخص خاصی ندارد و همه افراد حق نظر دادن دارند.
آموزش کار با بلاک چین
برای انجام کار در بستر بلاک چین باید مراحلی طی شود که در بخش زیر به آن می پردازیم:
در مرحله اول باید شخص درخواست انجام تراکنش کند که این تراکنش می تواند در هر زمینه ای باشد.
در مرحله بعد تراکنش توسط شخص ارسال می شود و به کمک نود (node) در شبکه انتشار می یابد.
مرحله سوم شامل بکارگیری الگوریتم های موجود توسط نودهاست که وضعیت و تراکنش کاربر را تایید می کنند.
در مرحله پایانی بلوک جدید به زنجیره ی بلوکی افزوده می شود.
انواع بلاک چین
بلاک چین های موجود انواع مختلفی دارند که در این قسمت به شرح آنها خواهیم پرداخت:
بلاک چین عمومی
یکی معروف ترین انواع بلاک چین، بلاک چین عمومی است که ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و… از آن استفاده می کنند. در این نوع بلاک چین انحصاری وجود ندارد و تمامی اطلاعات در دفترهای کل ثبت شده و در دسترس عموم کاربران قرار می گیرد. این بلاک چین همانند نام خود متعلق به همه افراد است و هر فردی با دسترسی به اینترنت می تواند به بلاک چین وارد شود و به یک نود تبدیل شود.
بلاک چین خصوصی
هرگاه برای ثبت و مشاهده اطلاعات تحت انحصار فرد یا افراد خاصی باشد از این بلاک چین استفاده می شود. بلاک چین خصوصی برای سازمان های دولتی و یا خصوصی مورد استفاده قرار می گیرد. در بلاک چین خصوصی اطلاعات ثبت شده و اسناد و قراردادها تنها برای افراد خاصی که دسترسی آنها به این بلاک چین مجاز شده است در دسترس هستند.
بلاک چین کنسرسیوم
این بلاک چین به صورت نیمه غیر متمرکز است. این بدین معناست که این بخش توسط یک و یا چند گروه کنترل شده و هم بصورت خصوصی و هم بصورت عمومی است. در این بلاک چین تنها به تعدادی از کاربران مجوز تایید تراکنش داده می شود و اختیارات بین افراد تعیین شده ای تقسیم می گردد.
بلاک چین هیبرید
بلاک چین هیبرید مخلوطی از بلاک چین خصوصی و عمومی است و خصوصیات هر دوی آنها را دارد. این بلاک چین به تمامی کاربران می توانند کنترل کنند که چه کسانی به صفحه اصلی دسترسی داشته باشند. دراگون چین را می توان به عنوان یکی از بلاک چین های هیبریدی نام برد.
کاربردهای بلاک چین
با توجه به پیشرفت و اثرگذاری فناوری بلاک چین در صنایع و امور مختلف مانند سیستم های دولتی، خیریه ها، سیستم های بانکداری، قراردادهای هوشمند و…. در این قسمت به برخی کاربردهای بلاک چین به عنوان یک شبکه گسترده اطلاعاتی خواهیم پرداخت.
استفاده از ارز دیجیتال: بلاک چین با استفاده از ارزهای دیجیتال به کاربران این امکان را می دهد که بدون نیاز به سیستم های بانکی بتوان نقل و انتقالات هزینه های معاملات را به طور مستقیم انجام دهند. در بستر بلاک چین می توان ارزهایی مانند بیت کوین و اتریوم را به راحتی نقل و انتقال داد. بجز این دو ارز تمام رمز ارزهای گوناگون دیگری که تا کنون ایجاد شده اند برای ثبت معاملات و تامین امنیت از بلاک چین بهره می برند.
قرارداد های هوشمند: قراردادهای هوشمند پروتکل های ویژه ای هستند که جهت همکاری، تایید و یا اجرای مفاد قراردادی خاص فعال می شوند. این قراردادها برنامه های رایانه ای هستند که در شرایط خاصی عملی می شوند. در قراردادهای هوشمند اطلاعات و داده ها را می توان بر روی بلاک چین ذخیره کرد.
رهگیری اطلاعات: فناوری بلاک چین را می توان برای رفع مشکلات مربوط به تقلبی و جعلی بودن اجناس مختلف نیز استفاده کرد. عرضه ی کالای تقلبی به متقاضیان یک محصول می تواند باعث سلب اعتماد آنها و از بین رفتن اعتبار یک برند شود. با استفاده از فناوری بلاک چین صنایع مختلف می توانند به کار خود اعتبار بخشند و از هرگونه مشکل احتمالی در زمینه سودجویان پیشگیری کنند.
بانکداری: در سال گذشته (2020) بانک صنعت و تجارت چین نقشه اولیه ای بر اساس فناوری بلاک چین مطرح کرد و این موضوع توجه خبرگزاری ها و رسانه های بسیاری را به خود جلب کرد. این بانک بیان کرد که فناوری بلاک چین با داشتن ظرفیت بالا می تواند تغییرات مثبتی را در عرصه ی تامین مالی، صورت حساب ها، مدیریت دارایی و… ایجاد نماید.
در همین سال لهستان نیز بانک های خود را با کمک سیستم بلاک چینی به نام BIK دیجیتالی کرد. مرکز اعتبارسنجی این کشور با ساخت پلت فرم BIK اسناد را به طور کامل در دفتر کل توزیع شده بلاکچین ذخیره می کند و امنیت اسناد بانکی را بهبود می بخشد. هدف از این امر در کشور لهستان حذف اسناد بانکی کاغذی و رعایت استانداردهای اتحادیه اروپا و دستورالعمل های مرتبط با آن بود.
حق کپی رایت: با استفاده از فناوری بلاک چین نویسندگان، نقاشان، عکاسان، خوانندگان و.. می توانند اثر خود را به نام خود ثبت کنند و از سواستفاده های احتمالی در زمینه کپی رایت جلوگیری کنند. بلاک چین با دادن هش به آثار ثبت شده حق نشر و فعالیت صاحب اثر را محفوظ نگه می دارد و شخص یا موسسه ای نمی تواند ادعای مالکیت آن را داشته باشد.
جلوگیری از انتشار اخبار جعلی: اولین خبرگزاری که به استفاده از بلاک چین با هدف مقابله با انتشار اخبار جعلی پرداخت خبرگزاری ANSA در ایتالیا بود و در سال 2020 اعلام کرد کاربران می توانند با استفاده از ابزار ANSA check منابع، تاریخچه و سایر اطلاعات مربوط به خبر منتشر شده دست پیدا کنند.
دادگاه ها: محققان در دانشگاه های توکیو و کلمبیا با بهره گیری از بلاک چین توانستند به ایجاد دادگاهی دیجیتالی دست پیدا کنند. این دادگاه همانند دادگاه های سنتی توانایی حل و فصل اختلافات و تصمیم گیری در مورد اجرای قوانین را دارد. قراردادها در دادگاه های دیجیتال تشکیل شده از کدهای پیاده شده بر بستر بلاک چین می باشند.
دانشگاه ها: فناوری بلاک چین با قابلیت های بسیار خود روز به روز وسیع تر می شود و لازم است که این دانش به دانشجویان جهت همگام سازی با فناوری روز دنیا آموزش داده شود. با توجه به افزایش روز افزون استفاده از بلاک چین دانشگاه ها آموزش این فناوری را آغاز کردند.
تجارت: استفاده از بلاک چین در معاملات تجاری گوناگون با کم کردن مراحل اداری، زمان صرف شده، هزینه های کارمزد و همچنین شفاف سازی روند معامله باعث شده است تا این فناوری به یکی از بهترین روش های نوین مبادلات تبدیل شود.
سلامت: اطلاعات مربوط به تحقیقات پزشکی را نیز می توان در بستر بلاک چین ذخیره کرد و با این کار امنیت و ارزش آنها را حفظ کرد. با استفاده از بلاک چین می توان هزینه ها و زمان صرف شده روی طرح ها و تحقیقات پزشکی و علمی را کاهش داد.
انتخابات: در تمامی ادوار، انتخابات با نگرانی های مردم در مورد رای خود و تقلب در آراء منتشره همراه بوده است. از آنجایی که شک در سلامت انتخابات باعث سلب اعتماد مردم نسبت به حکومت ها و دولت ها می شود، دولت ها می توانند با استفاده از فناوری بلاک چین در روند انتخابات از این رخ دادن این احتمالات جلوگیری کنند.
کیف پول بلاک چین
کیف پول بلاک چین از شناخته ترین کیف پول های بیت کوین است که علاوه بر بیت کوین ارزهای دیگری نظیر اتریوم، استلار و بیت کوین کش را نیز پشتیبانی می کند. کیف پول بلاک چین با آدرس Blockchain.com که از پرطرفدارترین کیف پول های ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین است بیش از صدها هزار نفر کاربر دارد. لازم است بدانید کیف پول بلاکچین با فناوری بلاک چین متفاوت است و کیف پول بلاک چین تنها یک کیف پول برای حفظ و نگهداری ارزهای دیجیتال است و فقط تشابه نام با فناوری بلاک چین دارد.
این کیف پول که علاوه بر وبسایت خود نرم افزاری برای سیستم عامل Android و iOS ارائه داده ادعا می کند که تمامی کلمات عبور کاربران رمزنگاری شده هستند و این شرکت به ارزهای دیجیتال کاربران خود هیچ گونه دسترسی نخواهد داشت.
آموزش ساخت کیف پول بیت کوین و اتریوم در بلاک چین
پس از سرمایه گذاری و خرید در ارزهای دیجیتال شما به یک کیف پول امن برای نگهداری این رمز ارز نیاز دارید. تعدادی از افراد بلاک چین را کیف پولی جهت نگهداری رمز ارزها می دانند و گمان می کنند بلاک چین یک کیف پول است در صورتی که این طور نیست. فناوری بلاک چین مجموعه ای از فرایند های رمزنگاری، توزیع جمعی و هش گذاری است در حالی که بیت کوین یک ارز دیجیتال غیر متمرکز است که بدون نیاز به یک سرپرست واحد می تواند بین افراد انتقال داده شود.
بیت کوین در تراکنش های مختلفی که توسط کاربران انجام شده و تایید می شوند در بستر امن بلاک چین ها رمزنگاری شده و صورت می گیرند.
انتقال بیت کوین به بلاک چین
همانطور که در قسمت قبل گفته شد بلاک چین ها کیف پول نیستند، اما بستری امن برای نقل و انتقالات رمز ارزها محسوب می شوند. البته لازم به ذکر است که در میان انواع کیف پول ها کیف پولی با نام بلاک چین وجود دارد که فقط نام بلاک چین را دارد و به سبب همین تشابه نام باعث شده تا کاربران این کیف پول را با فناوری بلاک چین اشتباه کنند. این کیف پول که یکی از امن ترین کیف پول های موجود برای ارزهای دیجیتال است بیت کوین را نیز بر روی سرورهای اینترنتی خود ذخیره می کند و کاربران می توانند در فضای امن این کیف پول به نقل و انتقالات ارزی خود بپردازند.
ایجاد حساب در کیف پول بلاک چین
برای ساخت حساب در کیف پول بلاک چین ابتدا باید به سایت blockchain.com مراجعه کنید و سپس از بخش Get a free wallet نسبت به ثبت نام اقدام کنید. در قیمت بعدی با وارد کردن مشخصات معتبر و واقعی فرم مربوطه را تکمیل کرده و پسورد خود را وارد کنید. پس از این مرحله با پذیرش قوانین سایت کیف پول شما ساخته می شود و می توانید به قسمت های مختلف کیف پول خود دسترسی داشته باشید.
برای افزایش امنیت کیف پولتان، به ایمیل خود مراجعه کرده و ایمیل ارسال شده را باز کنید. در این ایمیل لینک تایید کیف پول شما همراه با شناسه کیف پول (Wallet ID) قرار دارد. توصیه می کنیم این شناسه را در جایی امن و قابل دسترسی یادداشت کنید تا در صورت عدم دسترسی به ایمیل بتوانید به کیف پول خود دسترسی داشته باشید.
بازیابی رمز کیف پول بلاک چین
با وجود سطح امنیت بالا، سهولت در دسترسی و سایر مزایای کیف پول بلاک چین یک اشکال اساسی در مورد این کیف پول این است که در صورتی که رمز عبور 12 کلمه ای کیف پول خود را گم کنید دیگر قادر به بازیابی رمز کیف پول نخواهید بود. در اساسنامه و قوانین این شرکت آمده است که متاسفانه اگر رمز عبور کیف پول خود را فراموش و یا گم کرده باشید ما نمی توانیم به شما کمک کنیم تا به کیف پولتان دسترسی پیدا کنید. این به این دلیل است که ما به رمز و دارایی های کیف پول شما دسترسی نداریم.
اما نگران نباشید cryptoassetrecover.com راه حلی را ارائه داده است که در هنگام فراموش و یا گم کردن رمز کیف پول خود بتوانید به آن دست پیدا کنید.
ابتدا شناسه یا wallet ID کیف پول خود را بیابید. این شناسه در صندوق ایمیلی که به حساب خود پیوند داده اید در هنگام ایجاد حساب ارسال شده است.
نتیجه گیری
بلاک چین ها فناوری های نو ظهوری هستند که به منظور ثبت دقیق و غیر قابل تغییر اطلاعات توسعه یافته اند. در واقع بلاک چین ها شبکه های داده غیر متمرکز و گسترده ای هستند که منحصر به یک شخص یا اشخاص خاصی نیستند و هر کس در هر زمان و مکانی می تواند به آن ها دسترسی پیدا کند. البته این ویژگی برای بلاک چین های خصوصی اندکی متفاوت است.
بلاک چین ها بر روی شبکه گسترده ای از کامپیوترها قرار گرفته اند و به صورت یک دفتر کل توزیع شده فعالیت می کنند. این فناوری از فرایند رمزنگاری پیشرفته ای به نام هش استفاده می کند که امنیت بالایی به این شبکه می بخشد و کد های هشی کهبر روی هر یک از بلوک های این زنجیره های بلوکی ثبت می شوند قابل تغییر نیستند و برای دستکاری در سیستم بلاک چین به سیستم فوق پیشرفته و زمان بسیار زیادی نیاز است.
اولین ازری که بر روی شبکه بلاک چین فعالیت خود را آغاز کرد بیت کوین بود که در سال ۲۰۰۹ عرضه شد و می توان اولین معرفی عمومی و کاربرد بلاک چین را توسط ارز رمزنگاری شده بیت کوین دانست. بلاک چین را می توان به عنوان انقلابی در دنیای فناوری و تکنولوژی دانست که با وجود قابلیت های گوناگون خود امکانات بسیاری در اختیار افراد قرار می دهد. این فناوری تاکنون توانسته است به نقش مهمی در صنایع مختلف و زندگی افراد ایفا کند و با گذشت زمان این نقش پررنگ تر نیز خواهد شد.
ممنون مطلب سیار عالی بود خیلی از سایت ها رو گشتم برای توضیح ساده ولی اینجا از همه جا بهتر بودش