ارز فیات یا پول بی پشتوانه ارزی است که توسط دولت ها چاپ و توزیع می شود و هیچ پشتوانه فیزیکی ندارد و ارزش آن با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می شود. با توجه به این که این پول ها پشتوانه ای ندارند، تحت تاثیر تورم ها و تحریم ها قرار می گیرند و ممکن است با کاهش یا افزایش ارزش مواجه شوند. در ادامه با اکس کپیتال همراه باشید تا درباره این نوع ارز اطلاعات بیشتری بدست آورید.
ارز فیات چیست؟
پول فیات (FIAT) ارز دولتی کشورها محسوب می شود و پشتوانه آن کشور صادر کننده آن است و هیچ پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا نقره و… ندارد. در گذشته معاملات و پرداخت ها با کالاهای فیزیکی انجام می گرفت و ارز فیات در واقع جایگزینی برای این کالاها بود. ارزش پول فیات با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می شود و برای موارد بسیاری از جمله پرداخت ها مورد استفاده قرار می گیرد و اگر تقاضایی برای آن وجود نداشته باشد ارزش خود را از دست خواهد داد.
ارزهای فیات پول های قانونی کشورها هستند و ارزش ذاتی ندارند و قابل تبدیل به یکدیگر هستند، یعنی می توان ارز فیات یک کشور را با یک ارز دیگر معاوضه کرد و محدودیت های مربوط به نقدینگی را هم ندارند.
مزایای ارز فیات
کمیاب نیست
طلا، نقره و سایر کالاهای ارزشمند کمیاب و نادر هستند و ممکن است معادن و ذخایر آنها روزی به پایان برسد. اما در ارزهای فیات این گونه نیست و در صورت نیاز و افزایش تقاضا دولت ها می توانند آنها را چاپ کرده و توزیع کنند در نتیجه نگرانی در مورد کمیاب بودن آن وجود ندارد.
هزینه مناسب
به دست آوردن پول های کالایی در اغلب اوقات با مشکلاتی همراه است، برای مثال طلا از طریق استخراج از معادن به دست می آید که فرایندی سخت با هزینه های بالا است. چاپ ارز فیات که معمولا به صورت کاغذی است بسیار کم هزینه تر از پول های کالایی است.
انعطاف پذیری
ارزهای فیات قابلیت انعطاف پذیری دارند و می توانند در برابر تورم ها و تحریم ها انعطاف کافی را داشته باشند و به بانک های مرکزی در هنگام بروز بحران های اقتصادی کمک کند.
متمرکز
ارزهای فیات متمرکز هستند و تحت کنترل دولت ها قرار دارند از طرفی این متمرکز بودن قابلیت پیگیری آسان و در صورت بروز مشکل امکان پیگرد قانونی را داشته باشند و به دولت ها امکان مدیریت متغیرهای اقتصادی را می دهند. این متغیر ها شامل اعتبار ارز، نقدینگی، میزان عرضه، نرخ سود می شوند.
ذخیره آسان
ذخیره ارزهای فیات بسیار راحت تر از پول های کالایی مانند طلا است. ذخیره پول های کالایی نیازمند مکانی با امنیت بسیار بالا برای نگهداری است. اما ارزهای فیات را می توان در بانک ها یا سیستم های مالی دولتی و خصوصی، کیف پول ها و در هر جایی ذخیره کرد و فضای کمی برای نگهداری آنها نیاز است.
معایب ارزهای فیات
مشکلات نقدینگی
اگر حجم نقدینگی یک ارز فیات دچار کمبود شود و تقاضا برای آن افزایش یابد دولت ها باید این نقدینگی را افزایش دهند. با اگر دولت ها نتوانند با توجه به میزان تقاضای جامعه کمبود حجم نقدینگی را جبران کنند تورم رخ می دهد. برای جلوگیری از این اتفاق همواره باید میان تولید کالاها و حجم نقدینگی یک ارز فیات تعادل وجود داشته باشد.
تورم
ارزهای فیات با بروز بحران های اقتصادی تحت تاثیر آنها قرار می گیرند و با افزایش میزان تورم ارزش آن کاسته شده و در پی آن قدرت خرید افراد جامعه هم کاهش می یابد. ارزهای فیات همواره با تورم همراه هستند و این دو بخشی جدایی ناپذیر هستند و ممکن است نرخ تورم کاهش یا افزایش یابد.
تاثیر دولت ها
همانطور که گفته شد پشتوانه ارزهای فیات دولت ها هستند و در صورتی که دولت صادر کننده با مشکلات سیاسی یا سایر مشکلات شود این امر ارز فیات را تحت تاثیر قرار خواهد داد. کاهش قدرت نفوذ و از بین رفتن دولت ها باعث کاهش ارزش ارز فیات می شود و اگر دولتی نباشد ارز فیات هیچ ارزشی نخواهد داشت.
کلام پایانی
ارز فیات ارز قانونی کشورها است و توسط دولت ها تولید و توزیع می شود. از این ارزها می توان برای پرداخت ها، سرمایه گذاری ها و سایر امور مالی استفاده کرد و فعالیتی متمرکز دارند به این معنی که تحت نظارت دولت ها و بانک های مرکزی جابجا و نگهداری می شوند. ارزهای فیات دارای مزایا و معایبی هستند که در مقاله فوق مورد بررسی قرار گرفت.
