دنیای ارزهای دیجیتال سرشار از فناوری ها و تکنولوژی های جدیدی است که هر یک به نحوی در زندگی افراد تأثیر می گذارند. ارزهای دیجیتال انواع مختلفی دارند اما به طور کلی می تواند دارایی های این بازار را به دو دسته کوین ها و توکن ها تقسیم کرد.
کوین ها دارایی های دیجیتالی هستند که بلاک چین مخصوص به خود را دارند اما توکن ها دارایی های دیجیتالی هستند که در بستر بلاک چین های دیگر توسعه یافته اند. توکن ها به سه دسته مثلی، غیر مثلی و نیمه مثلی قابل تقسیم هستند. توکن های غیر مثلی که NFT نیز نامیده می شود دارایی های غیر قابل تعویض هستند که ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند. در ادامه با اکس کپیتال همراه باشید تا با توکن های غیر مثلی و کاربرد آنها بیشتر آشنا شوید.
NFT چیست؟
NFT ها توکن های غیر قابل تعویضی هستند که در سالهای اخیر در بازارهای مالی انقلابی عظیم برپا کرده اند. از زمان معرفی NFT ها زمان زیادی گذشته است اما از سال 2017 این توکن های غیر قابل تعویض محبوبیت زیادی را در بین سرمایه گذاران و هنرمندان مختلف پیدا کرده اند. اما غیر قابل تعویض بودن این توکن ها به چه معناست؟ توکن های NFT همانند رمز ارزها با الگوریتم های فناوری بلاک چین ساخته می شوند و هرکدام به خاص و منحصر به فرد هستند و هیچ دو توکنی مشابه هم نیستند. این قابلیت همچنین باعث می شود که NFT ها را نتوان مبادله و یا داد و ستد کرد.
برای درک بهتر این موضوع فرض کنید شما یک واحد بیت کوین دارید، ارزش بیت کوین شما با یک واحد بیت کوین دیگر و در واقع هر بیت کوین موجود در بازار همواره برابر است و شما می توانید آنها را با یکدیگر تعویض کنید. در حالی که توکن های غیر مثلی این ویژگی را ندارند و شما نمی توانید هیچ دو توکن غیر مثلی را با یکدیگر تعویض کنید زیرا هر یک از آنها دارای ارزش مشخص و متفاوتی هستند.
NFT ها را نیز می توان به منزله سندی شناخت که به هویت دیجیتالی افراد کمک می کنند و از نشر آثار دیجیتالی سازندگان و هنرمندان به صورت غیر مجاز جلوگیری می کند. این توکن های غیر قابل تعویض غالبا به صورت آنلاین و در ازای رمز ارزها مبادله می شوند.
چرا غیر قابل تعویض بودن مهم است؟
دیجیتالی شدن دارایی های فیزیکی موضوع جدیدی نیست و ما سابقاً در بحث ارزهای رمزنگاری شده شاهد آن بوده ایم. اما اگر دیجیتالی شدن دارایی ها شامل آثار هنری و محتوا شود و در بستر فناوری بلاک چین صورت گیرد می تواند تغییرات عظیمی را در صنایع مختلف هنری و فرهنگی به وجود آورد. در NFT واسطه ها حذف می شوند و هنرمندان و سازندگان می توانند به طور مستقیم با مخاطبان خود در ارتباط باشند و حتی می توانند با NFT ها آثار خود را به فروش برسانند بدون اینکه منتظر برگزاری مراسمات و یا مزایده های گوناگون باشند و پای دلالان در میان باشد.
مسئله غیر قابل تعویض بودن این توکن ها از جهت دیگری نیز حائز اهمیت است. سازندگان و هنرمندان می توانند با تبدیل آثار خود به NFT امضای دیجیتالی خود را بر روی آنها نیز ثبت کنند و با این کار از استفاده های سوء استفاده و نقض کپی رایت محتوای خود جلوگیری کنند.
NFT ها چگونه غیر قابل تعویض می شوند؟
توکن های غیر مثلی مانند بسیاری از دارایی های دیجیتال دیگر در بستر بلاک چین ها ساخته می شوند. در روند ساخت این توکن ها ابتدا یک نسخه دیجیتالی از دارایی فیزیکی که ممکن است یک نقاشی، موسیقی و… باشد طراحی و تهیه شده و با استفاده از فناوری هش رمزنگاری می شوند.
کد هش اختصاصی NFT ها این ویژگی را برای آنها فراهم می کند که نتوان آنها را کپی کرد و به حفظ قوانین کپی رایت و حقوق ناشر اثر کمک بزرگی می کند. زیرا کدهای هش غیر قابل کپی و یا دستکاری هستند.
چه چیزهایی را می توان با NFT به فروش رساند؟
تصاویر، موسیقی ها، کاورهای موسیقی، ویدیوها، گیف ها، توییت ها و بسیاری موارد دیگر را می توان با توکنیزه کردن فروخت. تولید کنندگان محتوا می توانند پس از تولید اثر، آن را تبدیل به یک دارایی دیجیتال کنند و به فروش برسانند. بنیان گذار توییتر جک دوروسی، در سال گذشته اولین توییت خود را توانست با قیمت بالایی در این بازار به فروش برساند. هر محصول دیجیتالی قابلیت توکنیزه شدن و فروش با NFT را دارد. این توکن غیر قابل تعویض تا کنون توانسته است به بسیاری از سازندگان و هنرمندان در سرتاسر جهان کمک کند و با تبدیل آثار آنها به دارایی دیجیتال و فروش آنها با هزینه های بالا زندگی آن ها را متحول کند.
تفاوت NFT ها با رمز ارزها
NFT ها و رمز ارزها هر دو با استفاده از فناوری رمزنگاری بلاک چین ساخته می شوند. اما تشابه این دو تنها در همین مورد است و تفاوت های بین آنها بیشتر است. در بخش زیر به بررسی برخی تفاوت های بین NFT و رمز ارزها می پردازیم.
غیر قابل تعویض بودن: ارزهای رمزنگاری شده قابلیت تعویض دارند، یعنی می توان آن ها را خرید و فروش و یا معامله کرد. غیر قابل تعویض بودن NFT ها به این معنا است که آنها را نمی توان با چیزی مشابه یا هم سطح آن ها جایگزین کرد و از هر NFT یک نمونه وجود دارد که خاص است و حتی اگر NFT دیگری مشابه آن باشد ارزش یکسانی نخواهند داشت.
مشابه هم نیستند: رمز ارز ها از لحاظ ارزش، ارزش برابری نیز با یکدیگر دارند و یک واحد از یک ارز رمزنگاری شده با یک واحد دیگر از همان ارز برابر است و تفاوتی در ارزش با یکدیگر ندارند. اما در NFT ها این گونه نیست و هر یک از آنها منحصر به فرد هستند و حتی دو NFT از یک اثر هنری نیز با هم برابر نیستند و ممکن است دارای ارزش های متفاوتی باشند. برای مثال یک تصویر ارائه شده از یک هنرمند با تصویر بعدی که ارائه می دهد هیچ کدام یک قیمت ندارند، با اینکه هر دو NFT و ارائه شده توسط یک شخص می باشند.
غیر قابل تقسیم بودن: بر خلاف ارزهای دیجیتال توکن های NFT نمی توانند تقسیم شوند، به این معنی که امکان خرید بخشی از یک توکن امکان پذیر نیست و باید یا همه ی آن را انتخاب کرد یا از خرید آن منصرف شد. اما در ارزهای رمزنگاری شده این طور نیست و هر کس به اندازه ارزش دارایی خود می تواند بخشی از یک ارز دیجیتال را بخرد، برای مثال می توان کمتر از یک واحد بیت کوین را به اندازه پول و دارایی خود خرید.
کمیابی: برخی از توکن های غیر قابل تعویض ارزش بسیار بالایی دارند که به سبب کمیاب بودن آنهاست. برخی از رمز ارزهای بازار ارزهای دیجیتال به تعداد نامحدود عرضه می شوند و برخی دیگر در تعداد محدود اما زیاد. اما توکن های غیر مثلی تنها در یک نسخه ساخته می شوند که همین امر باعث کمیابی آنهاست.
کاربرد NFT ها
سرمایه گذاری: توکن های NFT مانند بسیاری از دارایی های دیگر قابل خرید و فروش هستند و می توان از خرید و فروش آنها NFT سود کسب کرد. همچنین این توکن ها را می تواند مانند بسیاری از رمز ارزها استیک کرد و از استیکینگ آنها سود کسب کرد.
گیمینگ: NFT ها به عنوان سند مالکیت دارایی های درون بازی ها قابل استفاده هستند. به این صورت که می توان با تبدیل آیتم های درون بازی به NFT آنها را در بازار های NFT به فروش گذاشت.
کلکسیون: کلکسیونرهای دنیای واقعی در بازار رمز ارزها نیز می توانند کلکسیون خود را با NFT ها بسازند. این افراد می توانند توکن های غیر مثلی کمیاب و ارزشمند را جمع آوری کرده و کلکسیونی از آثار ارزشمند داشته باشند.
تشخیص هویت: با توکنیزه کردن مدارک و دیجیتال کردن می توان آنها غیر قابل جعل و کپی کرد. از این خاصیت NFT ها می توان برای حق نشر و حقوق مالکیت آثار هنری نیز استفاده کرد.
آیا NFT ها قانونی هستند؟
NFT ها دارایی های دیجیتالی هستند که برای فعالیت خود نیاز به تایید قانونی ندارند و برای استفاده از آنها افراد به هیچ مجوز خاصی از مراجع قانونی نیاز ندارند. کد هش یک NFT در واقع امضای دیجیتال توسعه دهنده آن است که در هر سیستم عامل و مرورگر بلاک چینی قابل احراز هویت و تایید اصالت است و کافی است با استفاده از جستجوگر بلاک کد NFT را جستجو کرده تا از وضعیت مالکیت آن مطلع شوید.
نحوه خرید NFT
اگر قصد خرید NFT را دارید باید در ابتدا یک کیف پول رمزنگاری شده تهیه کنید و در آن ثبت نام کنید. پس از احراز هویت و تکمیل فرم های ثبت نام لازم است مقداری ارز دیجیتال که ارائه دهنده NFT آن را درخواست کرده است تهیه کنید و در کیف پول رمزنگاری شده خود ذخیره کنید. توجه داشته باشید برای تهیه ی ارز رمزنگاری شده مورد نظر به صرافی های معتبر مراجعه کنید تا در معرض کلاهبرداری و سواستفاده های احتمالی در امان بمانید. پس از خرید رمز ارز می توانید به مارکت های فروش NFT مراجعه کرده و شروع به جمع آوری مجموعه NFT خود کنید.
هم اکنون می توانید در صرافی اکس کپیتال به بیش از ۴۵۰ ارز دیجیتال دسترسی داشته و با کمترین کارمزد آنها را خریداری نمایید.
توجه داشته باشید بازارهای فروش NFT افراد زیادی مشغول به فعالیت هستند و لازم است که قبل از خرید NFT به تحقیق در مورد ارائه دهنده وارزش آن بپردازید و با افراد متخصص در این زمینه مشورت کنید. همچنین اگر می خواهید NFT را خریداری کنید توجه داشته باشید که توسط سازنده اصلی ارائه شده باشد زیرا بسیاری از سازندگان و هنرمندان قربانی کلاهبردارانی می شوند که آثارشان را بدون مجوز NFT کرده و به فروش رسانده اند. برخی از بازار های محبوب NFT بین افراد عبارتند از:
Opensea.io
Rarible
Foundation
که هرکدام به روشی گوناگون در NFT فعالیت دارند و ممکن است شرایط خاصی برای ورود داشته باشند.
آیا NFT ها برای سرمایه گذاری و خرید مناسب هستند؟
NFT ها به تازگی در دنیای ارزهای دیجیتال محبوبیت و معروفیت پیدا کرده اند و اطلاعات زیادی در مورد گذشته آنها در دسترس نیست که مورد بررسی قرار گرفته شود. اما اینکه برای سرمایه گذاری بر روی آنها باید پارامترهای مختلفی را در نظر گرفت و با تحلیل و بررسی بسیار وارد بازار NFT ها شد تا از دست رفتن دارایی جلوگیری کرد.
ارزش NFT ها بر اساس میزان تقاضا تعیین می شود که به این معنی است که اگر یک NFT را با هزینه بالایی خریداری کردید نمی توان به طور قطعی گفت که با قیمتی بالاتر و یا حتی معادل قیمتی که خریداری کرده اید به فروش خواهد رفت یا خیر. ممکن است توکن خریداری شده شما پس از مدت زمانی تقاضای بیشتری داشته باشد و یا هیچ تقاضایی نداشته باشد. بنابراین در هنگام خرید NFT این مورد را حتما مدنظر قرار دهید.
مورد دیگری که باید به آن توجه کنید مالیات NFT است. اگر کلکسیونر هستید و قصد خرید NFT را برای افزودن به کلکسیون خود دارید، با شخصی که در زمینه مالیات ها تخصص دارد مشورت کنید، چرا که ممکن است NFT شما سود زیادی دریافت نکند و یا حتی سودی نداشته باشد اما مشمول مالیاتی بیشتر از سود شود که باعث به هدر رفتن دارایی شما می شود.
اینکه بخواهید بر روی NFT ها سرمایه گذاری کنید کاملا بستگی به خود شما دارد که چه میزان ریسک پذیر باشید ولی باید با احتیاط پیش بروید و تمامی ریسک های پیش رو را در صورت صعود و یا نزول این بازار در نظر بگیرید.
NFT ها و بازی ها
بازی های بلاک چینی نسل جدیدی از بازی ها هستند که امکان کسب درآمد از طریق بازی را برای همه افراد فراهم آورده اند. در بازی های بلاک چین کلیه آیتم ها و دارایی های درون بازی امکان تبدیل شدن به NFT و فروش در مارکت های مخصوص را دارند. تمام اقلام درون این بازی ها مانند ابزارها، اسلحه ها، لباس ها، آواتار ها و… به صورت NFT و تحت مالکیت بازیکنان هستند و هر زمان که بخواهید می توانید آنها را در بازارهای درون بازی و یا خارج از بازی بفروشید. دسنترالند، سندباکس و اکسی اینفینیتی نمونه هایی از بازی های بلاک چین هستند که دارایی های درون آنها را می توان به صورت NFT خرید و فروش کرد.
گران ترین NFT تاریخ
همانظور که گفته شد قیمت NFT ها با توجه به میزان تقاضا همواره متغیر بوده و نمی توان یک ارزش ثابت را برای آنها در نظر گرفت. گران ترین NFT ها در تاریخ دنیای ارزهای دیجیتال تاکنون CryptoPunk با شماره ۶۹۶۵ به ارزش ۱.۶ میلیون دلار و آثار هنرمندی به نام Beeple به ارزش ۶.۶ میلیون دلار هستند.
کیف پول های NFT
NFT ها دارایی های دیجیتال هستند پس در نتیجه نمی توان آنها را به طور فیزیکی در دست داشت. برای ذخیره NFT ها باید کیف پول های امن و مناسبی تهیه کرد که از این توکن های غیر قابل تعویض پشتیبانی می کنند. در بخش زیر لیستی از کیف پول هایی که از توکن NFT پشتیبانی می کنند قرار گرفته است که شما را برای ذخیره امن و بدون نگرانی NFT راهنمایی می کند.
Metamask: این کیف پول دیجیتالی در ابتدا به صورت نسخه ی دسکتاپ عرضه شد، اما با توجه به قابلیت ها و افزایش محبوبیت تقاضای عرضه نسخه قابل نصب آن بر روی تلفن همراه زیاد شد و هم اکنون این کیف پول بر روی دسکتاپ و تلفن همراه قابل نصب است و می توانید برای نگهداری NFT های خود از آن استفاده کنید.
Coinbase Wallet : این کیف پول که همانند متامسک در دسته کیف پول های گرم قرار می گیرد، گزینه ی امنی برای نگهداری NFT های شماست و بر روی تلفن همراه با سیستم عامل اندروید و ios قابل نصب است.
Trust wallet: تراست والت را می توان جزء محبوب ترین و امن ترین کیف پول های رمزنگاری شده آنلاین به حساب آورد که امروزه کاربران زیادی را میزبانی می کند. این کیف پول قابل نصب بر روی تلفن همراه اندروید و ios است و با رعایت شرایط امنیتی انتخابی مناسب برای ذخیره NFT هاست.
MyEtherWallet: کیف پولی که تحت پشتیبانی شبکه اتریوم قرار دارد و از امنیتی بالا برخوردار است و می تواند توکن های NFT شما را در خود ذخیره کند.
کیف پول های دیگری نیز وجود دارند که ممکن است از NFT پشتیبانی کنند اما باید در هنگام تهیه ثبت نام در آنها باید نکات امنیتی را حتما بررسی کنید و پس از اطمینان و تهیه آنها کلید خصوصی آن ها را به هیچ وجه در اختیار دیگران قرار ندهید تا از هرگونه سوء استفاده و از دست رفتن دارایی جلوگیری کنید.
ساخت NFT
شما نیز می توانید مانند دیگر فعالان بازار NFT توکن هایی را بسازید و به فروش برسانید. اگر فکر می کنید که دارایی خاص منحصر به فردی دارید که ارزش توکنیزه شدن و فروش دارد در ادامه با ما همراه باشید.
قبل از هر کاری برای شروع لازم است شما کیف پولی که از ارز رمزنگاری شده اتر پشتیبانی می کند را تهیه کنید زیرا بسیاری از NFT ها با رمز ارز اتر معامله می شوند. کیف پول مای اتر والت، کوین بیس و متامسک می توانند گزینه های خوبی برای انتخاب باشند.
در مرحله بعد باید از یک صرافی معتبر رمز ارز اتر خریداری کرده و به کیف پول رمزنگاری شده خود انتقال دهید. صرافی اکس کپیتال یک صرافی ایرانی است که ارزهای بسیاری از جمله اتر را پشتیبانی کرده و می توانید در این صرافی رمز ارز اتر را خریداری نمایید.
پس از خرید اتر و انتقال آن به کیف پول دیجیتالی نوبت به آن رسیده است که با کیف پول خود به فروشگاه های معتبر معاملات NFT متصل شوید.
فرمت محتوایی که می خواهید آن را تبدیل به NFT کنید را از بین گزینه های ارائه شده انتخاب کنید و پس از کلیک بر روی گزینه Create فرایند تبدیل آغاز می شود. در قسمت بعدی شما به صفحه ای هدایت می شوید که از شما می خواهد تایید کنید که چه مقدار توکن را می خواهید از این اثر تولید کنید، گزینه single برای ایجاد یک NFT و Multiple برای ایجاد توکن های بیشتر از محتوای شماست. پس از انتخاب تعداد با کلیک بر روی گزینه choose file اثری که میخواهید تبدیل به توکن شود را بارگذاری و توکن شما ایجاد می شود.
گزینه ی fixed price قیمت توکن را می توانید مشخص کنید و تصمیم بگیرید توکن شما در چه بازه قیمتی به فروش برسد. البته بخشی از هزینه ای که برای فروش مشخص می کنید بخاطر کارمزد فروش کسر می شود و کمتر از وجه تعیین شده به حساب کیف پول شما واریز می شود.
Timed auction گزینه ای برای مشخص کردن بازه ی زمانی فروش توکن است و می توانید برای به حراج گذاشتن توکن از آن استفاده کنید. در حراج شما تعیین می کنید در یک زمان مشخص توکن NFT در قیمتی پایین تر از آنچه قبلا گذاشته شده به فروش می رسد.
Title نام و عنوان توکن NFT شما را مشخص می کند و سایر توضیحات راجع به توکن خود را می توانید در قسمت Description وارد کنید.
هزینه ساخت توکن های NFT
هزینه ی ساخت NFT ها ممکن است متفاوت باشد و حتی بعضی مواقع ممکن است هزینه ی ساخت از قیمتی که تعیین می شود و به فروش می رسد بیشتر شود که همین امر باعث می شود افراد برای ساخت توکن و ورود به دنیای NFT ها تردید داشته باشند. به طور میانگین برای ساخت یک توکن مبلغ 100 دلار باید هزینه شود تا بتوان در پلتفرم هایی که در آنها می توان توکن ساخت فعالیت کرد.
جمع بندی
NFT ها نوع متفاوتی از دارایی های رمزنگاری شده هستند که در بستر بلاک چین ها توسعه می یابند. این توکن ها در موارد بسیاری قابل استفاده هستند. در واقع NFT ها توکن های غیر قابل تعویضی هستند که به دلیل نوظهور بودن مورد استقبال کمتری نسبت به سایر ارزهای دیجیتال قرار گرفته اند. با این حال می توان در سال های آینده پیشرفت چشم گیری را برای NFT ها پیش بینی کرد.