دیفای در لغت مخفف کلمه ی finance decentralized به معنای امور مالی غیر متمرکز است. برای درک بهتر حوزه دیفای در ابتدا باید سراغ دنیای مالی سنتی که در حال حاضر وجود دارد برویم.
در این امور مالی که کاملا متمرکز است، تحت سلطه یک سری نهاد و سازمان های متمرکز مانند بانک ها، دولت ها و … است
این سازمان ها قدرت انجام هر دستکاری یا تصویب هر قانونی را دارند. همچنین هر محدودیتی را که بخواهند می توانند اعمال کنند.
به عنوان مثال افراد زیر 18 سال نمی توانند از خدمات مالی استفاده کنند یا بانک ها می توانند از معامله یک فرد جلوگیری کنند که بحث تحریم پیش می آید.
از طرفی این دنیای مالی سنتی بر اساس سود آوری همین واسطه ها تنظیم شده است.
با تمام این تفاسیر پروژه های حوزه دیفای قصد حل کردن این مشکلات را دارند.
نکته:حوزه دیفای یک پروژه نیست بلکه یک اکو سیستم متشکل از صد ها پروژه که در حوزه امور مالی غیر متمرکز فعالیت می کنند هست.
تمام فرآیند معاملات ما در حوزه امور مالی متمرکز بر پایه ی اعتماد است.
برای مثال: مردم به دولت در جهت حفظ ارزش پول کشورشان اعتماد می کنند. یا به بانک ها در جهت نگهداری اموال شان اعتماد میکنند.
همچنین سیستم های متمرکز دارای خطا و فساد نیز هست.
برای مثال دولت ونزوئلا بعد از ارزان شدن نفت شروع به چاپ بی رویه ی پول کرد که باعث تورم شد.
بزرگترین پروژه هایی که در حوزه ی دیفای فعالیت می کنند
1-گرفتن و دادن وام
احتمالا شما هم تا الان درگیر فرآیند گرفتن وام از بانک ها شده اید و می دانید چه مشکلاتی دارد. اما در پلتفرم های حوزه دیفای چنین چیز هایی مطرح نیست.
به طور خلاصه این سیستم از قرارداد های هوشمند(smart contracts) در عوض واسطه هایی مانند بانک ها استفاده میکنند.
شما میتوانید یک ارز دیجیتال را تهیه و آن را به عنوان وثیقه در قرارداد هوشمند قفل کنید و در ازای آن بدون نیاز به ضامن و چک اعتباری در چند دقیقه وام خود را دریافت کنید.
حال ممکن است این سوال برایتان پیش آید که این وام ها را از چه منبعی تهیه و به شما میدهند؟
در جواب این سوال باید بگویم که خیلی از افراد سرمایه های خود را در حوزه ی ارز های دیجیتال سپرده گزاری میکنند و در ازای آن به طور سالانه سود دریافت می کنند که با این سرمایه ها وام به بقیه داده می شود.
معروف ترین پروژه هایی که در حوزه وام دهی و وام گیری فعالیت می کنند ارز های کامپوند و آوه هستند.
شما میتوانید این ارز ها را بعد از ثبت نام از طریق این لینک بدون کارمزد در صرافی اکس کپیتال تهیه کنید.
2-رمز ارز های با ثبات (stabale coine)
حوزه دیفای یا همان امور مالی غیر متمرکز نیاز به یکسری رمز ارز با ثبات یا همان استیبل کوین مانند usdt-usdc-busd برای انجام امور مالی خود دارد.
این ارز های با ثبات به منظور ایجاد ثبات قیمت طراحی شده اند که ارزش آن ها برابر ارز های فیات مانند دلار و یورو هستند و هر کدام از آن ها بر خلاف ارز های دیجیتال که نوسانات شدید قیمتی دارند دارای قیمت ثابت هستند.
استیبل کوین ها مانند تتر و … متمرکز هستند که معایب خاص خودشان را دارند اما حوزه ی دیفای به استیبل کوین هایی غیر متمرکز مانند dio نیاز دارد تا همه چیز در این حوزه به طور کامل غیر متمرکز شود.
3-صرافی های غیر متمرکز (DEX)
یکی دیگر از کاربرد های حوزه دیفای صرافی های غیر متمرکز است.
برای آشنایی بهتر با این صرافی ها بهتر است با تعریف صرافی های متمرکز مانند بایننس کوین بیس و … شروع کنیم.
به طور خلاصه صرافی های متمرکز به عنوان واسطه ای میان خریداران و فروشندگان عمل می کند و به دلیل متمرکز بودن معایبی مانند تحریم کشور های مختلف، امکان هک شدن، کارمزد بالای تراکنش ها و … دارند.
اما صرافی های غیر متمرکز واسطه ها راحذف کرده است و همینطور معایب صرافی های متمرکز را نیز پوشش داده است.
حال ممکن است برایتان سوال پیش آید که چگونه ؟
برای درک اساس کار این صرافی ها در قدم اول باید با قرارداد های هوشمند آشنا شوید، به طور خلاصه قرارداد های هوشمند توافق های خودکار و خود اجرا هستند که بین 2 نفر بدون نیاز به واسطه ای اجرا می شوند.
حالا صرافی های غیر متمرکز که بر روی بلاکچین های مختلف اجرا می شوند با استفاده از قرارداد های هوشمند بدون نیاز به هیچ واسطه ای خریداران و فروشندگان را به یک دیگر متصل میکنند.
لازم به ذکر است بیشتر این قرارداد ها و صرافی ها بر پایه ی بلاکچین اتریوم هستند.
در حال حاضر یونی سواپ و آی دکس جزو معروف ترین صرافی های غیر متمرکز هستند.
نکته:توجه داشته باشید حوزه ی ارز های دیجیتال برای این که به طور کامل غیر متمرکز شود باید به سمت صرافی های غیر متمرکز برود.
معایب دیفای و قرارداد های هوشمند
حوزه ی دیفای نیز در کنار تمامی ویژگی ها و مزایایی که دارد با معایب و مشکلاتی نیز همراه هست که این معایب نیز با گذشت زمان برطرف می شوند.
یکی از بزرگترین مشکلات دیفای سرعت انجام تراکنش ها است، به طوری که شبکه های متمرکز بانکی توانایی انجام تعداد بیشتری تراکنش را دارند.
به دلیل این که بیشتر قرارداد ها در حوزه ی دیفای در بستر بلاکچین اتریوم است. به دلیل شلوغی این بلاکچین سرعت انجام تراکنش ها پایین است؛ که این مشکل با روی کار آمدن بلاکچین های مقیاس پذیر جدیدی مانند کاردانو در حال بهبود است.
مشکل بعدی این است که اگر خطا یا اشتباهی توسط کاربران در حوزه ی دیفای و یا نقل و انتقال و انجام تراکنش ها صورت گیرد، دیگر قابل برگشت و پیگیری نیست.
تشخیص پروژه های خوب یا بد برای تازه واردان به این حوزه کار مشکلی است و به همین دلیل پروژه های کلاهبرداری نیز در این حوزه وجود دارد.
قرارداد های هوشمند، که هسته اصلی حوزه دیفای نیز هستند معایبی دارند که آینده این حوزه را دچار نگرانی کرده است.
- یکی از بزرگترین معایب قرارداد های هوشمند این است که هنوز مراجع قانونی قرارداد های هوشمند را به رسمیت نمیشناسند.برای مثال شما اگر یک خانه را با استفاده از قرارداد های هوشمند معامله کنید هیچ نهاد قانونی آن را به رسمیت نمی شناسد.
- یکی دیگر از معایب این نوع قرارداد ها این است که این قرارداد ها کد های برنامه نویسی هستند که ممکن است دچار باگ شوند.
ارز های دیجیتال فعال در دیفای
به طور کلی هسته اصلی دیفای قرارداد های هوشمند هستند که با توجه به این مطلب تمام بلاکچین هایی که میزبان قرارداد های هوشمند هستند و از این قرارداد ها پشتیبانی می کنند میتوانند در این حوزه فعالیت کنند.
در حال حاضر حدود 70% از پروژه های
دیفای بر روی بستر اتریوم انجام می شود که یکی از دلایل اصلی رشد توکن این بلاکچین نیز همین مسئله است.
همان طور که در تصویر بالا مشاهده میکنید بیشترین ارزش کل قفل شده در پروژه های دیفای به ترتیب:اتریوم با 68 درصد بایننس اسمارت چین 11 درصد و در رده سوم بلاکچین POLYGAN با 10 درصد از کل حوزه دیفای، هستند.
شما میتوانید برای آشنایی با معاملات فیوچرز در ارز های دیجیتال به مقاله معاملات فیوچرز چیست مراجعه کنید
[…] دیفای حوزه دیگری بر بستر بلاکچین است که میتواند در آیند… […]