کاربردهای بلاک چین در صنایع دیگر به جز ارز دیجیتال چیست؟ این سوال ذهن بسیاری از کاربران شبکه بلاک چین را به خود مشغول ساخته است. در این مطلب با اکس کپیتال همراه باشید تا به این سوال پاسخ داده و کاربردهای بلاک چین در صنایع مختلف را مورد بررسی قرار دهیم. فناوری بلاک چین، پلتفرمی اینترنتی است که در آن داده ها و اطلاعات بسیاری در بلوک ها ذخیره و طبقه بندی می شوند. این شبکه برخلاف اینترنت عادی که اطلاعات را بر روی یک سرور متمرکز ذخیره می کند بر روی پایگاه توزیع داده ای مبتنی بر اجتماع میلیون ها نود است که به طور همزمان به تایید تراکنش های زنجیره بلوکی می پردازند. در این مقاله به معرفی انواع کاربردهای بلاک چین در صنایع مختلف خواهیم پرداخت.
فناوری بلاک چین در واقع یک پلتفرم با نرم افزار متن باز است که از زنجیره ای از بلوک ها تشکیل شده است و هر یک از این بلوک ها حاوی اطلاعات تراکنش های انجام شده در بستر این شبکه ها هستند. برای توضیحات کامل تر در مورد بلاک چین به مقابله مربوطه مراجعه نمایید.
در هر شبکه بلاک چین میلیون ها سیستم رایانه ای فعال وجود دارند که نود نامیده می شوند و به طور مداوم به تایید تراکنش ها مشغول هستند و در ازای هر تایید پاداش دریافت می کنند. پاداش ها در شبکه بلاک چین ممکن است به صورت کوین یا توکن باشند.
از مزایای شبکه بلاک چین نسبت به سایر پلتفرم های ذخیره و ثبت اطلاعات می توان به غیر متمرکز بودن آن اشاره کرد. در اکثر شبکه های معاملاتی و مالی، اطلاعات معامله ها و تراکنش های انجام شده در شبکه، در یک سرور مرکزی مانند بانک ها و یا حساب توسعه دهندگان متمرکز شده اند، اما در شبکه بلاک چین این داده ها بر روی یک دفتر کل مرکزی ثبت می شوند که یک نسخه از آن در اختیار تمام نودها قرار دارد و با ثبت هر بلوک جدید اطلاعات این دفتر نیز به روز می شود.
غیر متمرکز بودن و منبع باز بودن شبکه بلاک چینی سبب شده تا صنایع و توسعه دهندگان بسیاری در این شبکه به پایه ریزی و فعالیت طرح های خود بپردازند و حتی پایه های شبکههای گسترده مالی بر روی آن قرار گیرد. از طرفی بلاک چین ها را می توان به عنوان یک پروتکل اعتماد معرفی کرد که بر اساس عناصر شبکه و رمزنگاری ساخته شده و می تواند بدون نیاز به مرجع مرکزی یا واسط اعتماد به وجود بیاورد.
کاربردهای بلاکچین در بانکداری و امور مالی
اولین کاربرد بلاک چین ها در صنعت بانکداری و امور مالی بود. مهمترین مولفه ها در امور بانکی و مالی امنیت و اعتماد است و بلاک چین ها همواره در جهت بهبود و تقویت این دو هستند.
ارزهای دیجیتال، ارزهای رمزنگاری شده ای هستند که می توانند مانند ارزهای واقعی برای پرداخت هزینه ها استفاده شود و یا با دیگر رمز ارزها مبادله شود. خرید و فروش و پرداخت با ارزهای دیجیتال بدون نیاز به تایید و یا حضور یک مرجع مرکزی و یا مقام نظارتی می تواند انجام شود و از امنیت بسیار بالایی برخوردار است.
توانایی مبادله ایمن و همتا به همتای ارزهای دیجیتال مسیر پیشرفت سریع و یکپارچگی معاملات مالی را در جهان هموار می سازد و تنها با داشتن یک دستگاه متصل به اینترنت می توان در هر زمان و مکان به این تراکنش ها دسترسی پیدا کرد و در آن ها شرکت نمود.
در برخی پلتفرم های بلاک چینی کاربران می توانند وام دریافت کنند و یا با شرکت در استخرها با قرار دادن ارز دیجیتال خود به وام دهندگان سود دریافت کنند. پروسه وام دهی در بستر بلاک چین به طور سریع و ایمن انجام می گیرد و لزومی نیست که افراد نگران سوءاستفاده احتمالی باشند.
کاربردهای بلاکچین در املاک
برخی شبکه های بلاک چینی دارای قابلیت ثبت قراردادهای هوشمند هستند. سالانه اخبار و گزارشات بسیاری مبنی بر کلاهبرداری در حوزه املاک و مستغلات منتشر می شود و علاوه بر آن روند ثبت قرارداد ها در این زمینه بسیار زمان بر بوده و با هزینه بالایی همراه است.
اضافه شدن امکان ثبت قرارداد های هوشمند بر روی شبکه های بلاک چینی این اطمینان را به خریداران و فروشندگان املاک داد که می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن و با کمترین هزینه در بستری امن قراردادهای مربوط به املاک خود را ثبت کنند.
تایید حق مالکیت از دیگر مزایای اجرا شدن قراردادهای املاک در بلاک چین ها هستند. به این صورت که ابتدا مالکیت شخص فروشنده را تایید می کند و سپس مالکیت خریدار را مشخص می کند. اطلاعات ثبت شده در این قراردادهای هوشمند قابل دستکاری و تغییر نیستند و تا زمانی که تمامی بندهای قرارداد اجرایی نشوند معامله ای صورت نمی گیرد.
تاکنون کشورهای بسیاری نظیر روسیه، گرجستان و هندوراس برای ثبت قرارداد املاک از بلاک چین استفاده کرده اند.
بلاک چین در صنعت پزشکی
از دیگر حوزه هایی که می توان از فناوری بلاک چین در آن ها استفاده کرد صنعت پزشکی می باشد. همانطور که گفتیم بلاک چین، به صورت زنجیره ای از بلوک ها است که بر روی هر بلوک اطلاعات خاصی وارد شده است.
در مراکز درمانی، بهداشت و سلامت می توان از بلاک چین ها برای ثبت اطلاعات مربوط به بیماران، مانند زمان بستری، زمان ترخیص، گزارشات پزشکی، آزمایشات و سوابق پزشکی را بر روی بلوک های شبکه بلاک چین ثبت کرد تا به راحتی قابل دسترسی باشند و به طور امن ذخیره شوند.
همچنین می توان از زنجیره بلوکی برای کاهش زمان و هزینه مربوط به تحقیقات و طرح های پزشکی و علمی استفاده کرد. در سال ۲۰۲۰ سازمان بهداشت جهانی پلتفرم mipsa را با همکاری شرکت های فعال در حوزه بلاک چین راه اندازی و معرفی کرد. این پلتفرم با هدف تشخیص زودهنگام مبتلایان ویروس کرونا، مراکز آلوده و ناقلان ایجاد شد و اطلاعات مربوط به ویروس کرونا را میان مقامات، موسسات درمانی و افراد را به صورت امن به اشتراک می گذارد و کنترل بحران را در زمینه درمانی و بیماری ها بهبود می بخشد.
مالکیت و حقوق معنوی افراد
NFT ها توکن های غیر تعویض هستند که بهترین مثال برای حفظ حقوق مالکیت در بستر بلاک چین ها هستند. این توکن ها مانند امضای دیجیتالی اشخاص هستند که مشابهی ندارند و از هر کدام از آن ها تنها یک نسخه وجود دارد و هنرمندان بسیاری از این توکن برای ثبت اثر خود و جلوگیری از نقض حقوق کپی رایت استفاده می کنند.
نمونه دیگری از کاربرد بلاک چین ها در زمینه مالکیت قراردادهای هوشمند هستند. این قراردادها هزینه های معاملات را کاهش می دهند، شرایط خاصی را در بر می گیرند و در حال حاضر در صنایع بسیاری رواج یافته اند. شرایط ثبت شده در قراردادهای هوشمند به طور خودکار اجرا می شوند و در صورت عدم رعایت بندها قرارداد فسخ می شود.
بلاک چین در بیمه
اثبات خسارات وارده و پرداخت حق بیمه در حالت عادی بسیار وقت گیر و طاقت فرسا است، اما با ورود فناوری بلاک چین به صنعت بیمه این روند توسعه یافت. از بلاک چین ها می توان در تسریع فرایندهای پذیرش، ثبت و صدور خسارات استفاده کرد.
بلاک چین ها و آموزش
دانشگاه ها، مدارس و نهادهای آموزشی می توانند اطلاعات مربوط به ارزیابی ها و گواهی آن ها، ثبت نام، مدارک و نقل و انتقالات دانشجوها را در بستر امن بلاک چین ذخیره کنند.
در این شبکه همچنین می توان اطلاعات و گزارشات علمی را به اشتراک گذاشت و به تبادل اطلاعات پرداخت.
کاربردهای بلاکچین در هتلداری
مسافران و اقامت کنندگان می توانند با ثبت اطلاعات خود بر روی یک بلوک در بلاک چین شناسه ای مخصوص خود را دریافت کنند و بجای حمل کارت های شناسایی و مدارک لازم از آن شناسه برای رزرو و اقامت در هتل هایی که از این قابلیت پشتیبانی می کنند استفاده کنند.
محصولات غذایی
در زنجیره های بلوکی می توان برای هر محصول یک شناسه دیجیتالی ساخت که کلیه اطلاعات مربوط به آن را نشان می دهد. با استفاده از این شناسه می توان یک محصول را از لحظه تولید تا لحظه مصرف پیگیری کرد و تمامی اطلاعات مربوط به زمان و مکان نگهداری آن رهگیری نمود.
از مزایای این روش جلوگیری از انتشار بیماری های مربوط به مواد غذایی آلوده و بی کیفیت است و زمان انتقال محصولات غذایی را کاهش می دهد.
بلاک چین ها و هویت دیجیتال
امنیت اطلاعات و شناسایی هویت، مسئله ای است که کاربران همواره با آن درگیر هستند. در مواردی که لازم است افراد مدارک هویتی و اطلاعات شخصی خود را به اشتراک بگذارند ریسک سواستفاده از این اطلاعات نیز وجود دارد که دغدغه ی بزرگی برای اشخاص است. بلاک چین ها با فراهم آوردن یک بستر امن هویت دیجیتال سعی در کاهش این دغدغه و ریسک دارند. در این پلتفرم ها مدارک و اطلاعات کاربران رمزنگاری شده و در شبکه بلاک چین ذخیره می شوند و زمانی که نیاز باشد کسی به آنها دسترسی داشته باشد، باید ابتدا از صاحب اطلاعات و مدارک اجازه کسب کند و پس تایید او می تواند از اطلاعات مشخص شده استفاده کند.
حفظ حریم خصوصی و اطلاعات کاربران، کاهش فرایند کاغذ بازی و زمان احراز هویت، و امنیت بالا از بهترین مزایای هویت دیجیتال در بستر بلاک چین ها است. همچنین در صورت وقوع سواستفاده از اطلاعات و مدارک هویتی افراد می توان آن ها را پیگیری کرد زیرا کلیه سوابق دسترسی بر روی بلاک چین ها ذخیره می شوند.
انتخابات در بستر بلاک چین ها
در سالهای گذشته انتخابات انجام شده در بسیاری از کشورها با اتهام تقلب و عدم شفافیت همراه بوده است. این انتخابات چه در سطح ملی و چه سطوح کوچکتر مانند احزاب، گروه ها و انجمن ها همواره با اتهاماتی مبنی بر نقض امنیت و فساد مواجه بوده اند. اما ظهور سیستم بلاک چین و ورود آن به عرصه انتخابات تا حد زیادی می تواند این مشکلات را رفع نماید و فرایند انتخابات را سالم سازد و بهبود بخشد. بلاک چین ها در این زمینه از یک سیستم رای گیری به روز برای رای دهندگان استفاده می کنند که تا حد قابل توجهی اعتماد از دست رفته مردم را بازیابی می کند.
یکی دیگر از مزیت های انتخابات در بستر بلاک چین ها، امکان برقراری انجمن ها، نهاد های نظارتی و معرفی کاندیداها به صورت دیجیتالی است. همچنین برگزاری الکترونیکی انتخابات و مشاهده و ارزیابی رای ها پس از فرایند رای گیری را می توان به عنوان مزایای اصلی استفاده از فناوری بلاک چین در انتخابات نام برد.
بلاک چین در انرژی
با استفاده از بلاک چین ها می توان میزان و منابع انرژی تولید شده را محاسبه، ثبت و پیگیری نمود. ثبت واحد های انرژی و ارائه سیستم گواهینامه های تجاری در بستر بلاک چین ها از طریق واسطه هایی بین خریدار و فروشنده انجام می گیرد.
تولید کنندگان انرژی در بستر بلاک چین می توانند در کوتاهترین زمان دستمزد دریافت کنند و از این مکانیزم برای حمایت از خودکفایی در تولید انرژی بهره ببرند.
از طرفی این پلتفرم می تواند با پیگیری و محاسبه میزان مصرف انرژی اطلاعات دقیق مصرف مشترکین را بر روی قبوض ثبت کند و به طور مستقیم به کاربر ارسال گردد.
اخبار
تعدادی از آژانس های خبری در سراسر دنیا در تلاش هستند تا با استفاده از فناوری بلاک چین، از انتشار اخبار کذب و جعلی جلوگیری کنند. استفاده از فناوری بلاک چین در حوزه اخبار به کاربران اجازه می دهد تا از منبع منتشر کننده و میزان صحت اخبار مطلع شوند و تمامی اطلاعات مربوط به خبر را در اختیار داشته باشند.
رسانه و هنر
تولید کنندگان محتوا و رسانه می توانند در بستر بلاک چین به طور مستقیم به ارتباط با طرفداران خود بپردازند و آثار خود را به فروش برسانند. هنرمندان می توانند با تبدیل آثار خود به دارایی دیجیتال، بدون نیاز به انتظار و پرداخت هزینه به دلالان یا نمایشگاه ها و حراجی های هنری آن ها را به طور مستقیم به خریداران بفروشند و در ازای دریافت ارز دیجیتال مورد نظر اثر خود را در اختیار خریدار قرار دهند.
دادگاه های ديجيتال بر بستر بلاک چین
این دادگاه ها مبتنی بر قراردادهای هوشمند هستند و مانند دادگاه های واقعی اجرا می شوند. تفاوت دادگاه های ديجيتال و دادگاه های واقعی این است که تحت نظارت هیچ نهاد و مقام قضایی نیستند و بدون نیاز به حضور فیزیکی می توانند اختلافات بین دو شخص را برطرف کنند.
البته اجرایی شدن و عملکرد درست این دادگاه مشروط به صداقت طرفین و اطلاعات درست آن هاست و حتی مجازات و جریمه هایی برای مجرمین در نظر گرفته می شود.
بلاک چین در صنایع هواپیمایی
اسناد استفاده شده در صنایع هوایی امروزه به شیوه سنتی و غیرشفاف تهیه و ارائه می شوند که ممکن است سبب بروز سانحه و ایجاد هزینه های گزاف م شود. استفاده از فناوری بلاک چین در این صنعت می تواند روند تولید اطلاعات را وضوح بخشد و از مشکلات احتمالی جلوگیری کند.
از دیگر مزایای بلاک چین در این صنعت می توان به سهولت شناسایی مسافران، فروش بلیت، مدیریت توریستی و کاهش هزینه ها اشاره کرد.
مزارع و کشاورزی
سازندگان سخت افزارها در حوزه شناسه اینترنتی اشیاء بر روی ساخت تجهیزاتی تمرکز دارند که با آنها بتوان کیفیت خاک، آبیاری، حمله حشرات موذی و… را بررسی کرد و یک پایگاه داده ایمن بر بستر بلاک چین تلاش می کنند. ترکیب فناوری بلاک چین و اینترنت اشیاء می تواند به کشاورز تصاویر لحظه ای و دقیق از تجهیزات موجود در مزرعه را بدهد به گونه ای که تشخیص دهد چه ابزارآلات نیاز به تعمیر، بررسی و یا تعویض دارند و چه تعداد آماده به کار هستند.
موسیقی و سینما
موسیقی و سینما دو مقوله مجزا از هم هستند، اما در فناوری بلاک چین در آنها می تواند به یک شیوه عمل کند.
در بسیاری از موارد هنرمندان موسیقی در دام مافیای موسیقی می افتند و در قبال پخش موسیقی خود در پلتفرم های مختلف بسیاری از درآمد خود را در اختیار آنها قرار می دهند.
گاهی هم ممکن است اختلافات مرزی و سیاسی مانع از پخش آثار در محدوده های جغرافیایی خاصی شود. در این شرایط هنرمندان می توانند با پیش فروش آثار خود در شبکه بلاک چین، بدون نظارت افراد خاصی آثار خود را به طور مستقیم در اختیار شنوندگان قرار دهند و در ازای آن ارز دیجیتال دریافت کنند.
در سینما نیز به همین صورت است و فیلم سازان می توانند آثار خود، بلیط سینما و معرفی فیلم را در بستر بلاک چین انجام دهند و حتی محدودیت های جغرافیایی و ممنوعیت ها را زیر پا بگذارند.
خیریه ها
سازمان های خیریه گاهی در فضای واقعی با شکست مواجه می شوند و نمی توانند مبلغ مورد نیاز جمع آوری کنند. امور خیریه در بستر بلاکچین ها با استفاده از سیستمی صورت می گیرد که به خیرین اطمینان می دهد که مبالغ اهدایی خرج امور خیریه می شوند و تاثیر خیریه ها را به حداکثر می رسانند. همچنین می توان با درخواست رمز ارزها به جمع آوری مبالغ پرداخت و سپس آن ها در مقاصد مشخص صرف نمود.
فناوری بلاک چین در بازی ها
صنایع سرگرمی در جهان یکی از بزرگترین صنایع فعال در بستر بلاک چین ها هستند که به دو صورت می توانند انجام گیرند. بسیاری از گیمرها در سراسر جهان باید به سرور توسعه دهنده بازی اعتماد کنند و با پذیرش قوانین آنها اطلاعاتی را در اختیار آن ها قرار دهند. فناوری بلاک چین در از حوزه می تواند مسئله مالکیت را تمرکز زدایی کند و به گیمرها کمک کند.
مزایای دیگر بلاک چین ها در بازی ها، پرداخت های دیجیتالی هستند. تصور کنید یک گیمر در ایران هستید که به خاطر اعمال تحریم ها نمی توانید نسخه های به روز بازی های محبوب خود را خریداری کنید و یا به خریدهای درون برنامه ای بازی ها دسترسی داشته باشید. در این شرایط بلاک چین راه حل مؤثری برای شماست چرا که با خرید ارزهای دیجیتال می توانید خرید ها را انجام دهید. بسیاری از بازی ها نیز در بستر بلاک چین طراحی و پایه گذاری می شوند و توسعه می یابند.
سخن پایانی
بلاک چین ها انقلابی بزرگ در تکنولوژی به شما می آیند که در سال های گذشته توانسته اند با ویژگی های پیشرفته خود بعد جدیدی از فناوری را به همگان نمایش دهند. فناوری بلاک چین از پروتکل های امنیتی سطح بالایی برخوردارند و با قابلیت متن باز بودن خود می توانند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرند. صنایع و ارائه دهندگان خدمات در زمینه های مختلف می توانند از ویژگی منبع باز بودن این فناوری استفاده کرده و کسب و کار و خدمات خود را توسعه دهند. بلاک چین ها فناوری های نوپایی هستند که قابلیت های آن در حال حاضر برای بسیاری از افراد ناشناخته است اما انتظار می رود در آینده ای نزدیک این فناوری مورد استقبال قرار گیرد و در بسیاری از صنایع از آن استفاده شود.